مرگ اخلاق در خشم
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ خشم احساسی طبیعی است که می‌تواند به دلیل عوامل فردی، محیطی و اجتماعی بروز کند. در محیط خانواده، عواملی مانند استرس اقتصادی، سوءتفاهمها، عدم توانایی در بیان نیازها و مشکلات ارتباطی می‌توانند به خشم دامن بزنند.
بیشتر بخوانید
در جامعه نیز عواملی همچون نابرابری اجتماعی، بی‌عدالتی، فشارهای کاری و ترافیک می‌توانند محرک خشم باشند. همچنین عوامل روانشناختی مانند اضطراب، افسردگی یا تجارب تلخ گذشته نقش مهمی در تقویت این احساس دارند.
خشم کنترل‌نشده می‌تواند روابط خانوادگی را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. این وضعیت ممکن است به بروز درگیری‌های شدید، کاهش صمیمیت بین اعضا و در نهایت فروپاشی روابط خانوادگی منجر شود. کودکان در خانواده‌هایی که خشم به‌صورت مکرر بروز می‌کند، دچار اضطراب، مشکلات رفتاری و کاهش اعتمادبه‌نفس می‌شوند. همچنین این شرایط می‌تواند باعث شکل‌گیری چرخه‌ای از رفتارهای خشم‌آلود در نسل‌های بعدی شود.
در سطح اجتماعی، خشم کنترل‌نشده به افزایش خشونت، جرم و درگیری‌های گروهی منجر می‌شود. این وضعیت باعث کاهش اعتماد عمومی، افزایش تنش‌های اجتماعی و کاهش کیفیت زندگی می‌شود.
فرمول مقابله با خشم تقویت آموزش است
اباذر چراغی رئیس نظام روانشناسی استان زنجان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری موج‌رسا با بیان اینکه خشونت به‌عنوان یکی از معضلات اجتماعی و فردی، موضوعی چندوجهی است که عوامل متعددی در شکل‌گیری و گسترش آن نقش دارند، اظهار کرد: این رفتار می‌تواند ریشه در عوامل فردی، خانوادگی، اجتماعی و فرهنگی داشته باشد.
وی با بیان اینکه درک دقیق خشونت و عواقب آن مستلزم بررسی این جنبه‌ها به‌طور جامع است، گفت: از منظر روانشناختی، خشونت اغلب از اختلالات روانی یا فقدان مهارت‌های مدیریت خشم ناشی می‌شود.
رئیس نظام روانشناسی استان زنجان عنوان کرد: افرادی که در کنترل احساسات خود دچار مشکل هستند یا تجربه‌های تلخ دوران کودکی مانند سوءاستفاده و تحقیر را داشته‌اند، بیشتر در معرض رفتارهای خشونت‌آمیز قرار دارند.
وی با بیان اینکه عوامل بیولوژیکی مانند اختلالات عصبی نیز ممکن است زمینه‌ساز بروز خشونت باشند، ابراز کرد: عوامل خانوادگی و محیطی
خانواده به‌عنوان نخستین نهاد اجتماعی، نقشی حیاتی در شکل‌دهی رفتارهای افراد دارد.
چراغی تأکید کرد: محیط‌های خانوادگی ناسالم، نظیر وجود خشونت در خانه یا بی‌توجهی والدین، می‌تواند به رفتارهای پرخاشگرانه در کودکان و نوجوانان دامن بزند. علاوه بر این، محیط اجتماعی، از جمله محله‌هایی که در آن فقر، بیکاری و جرم رواج دارد، نقش بسزایی در ترویج خشونت ایفا می‌کند.
وی ادامه داد: از نگاه اجتماعی، عواملی مانند نابرابری‌های اقتصادی، تبعیض و نبود عدالت اجتماعی به تشدید خشونت کمک می‌کنند. همچنین، فرهنگ‌ها و جوامعی که خشونت را به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم مشروعیت می‌بخشند، زمینه‌ساز افزایش این رفتار هستند.
رئیس نظام روانشناسی استان زنجان اضافه کرد: رسانه‌هایی که خشونت را به‌عنوان راه‌حلی برای مشکلات یا ابزاری برای موفقیت نشان می‌دهند، بر نگرش‌ها و رفتارهای افراد تأثیر منفی می‌گذارند.
چراغی عنوان کرد: خشونت نه‌تنها بر فرد خشونت‌دیده تأثیر می‌گذارد، بلکه پیامدهای گسترده‌تری برای جامعه به همراه دارد. افزایش اضطراب، افسردگی و ترس در افراد آسیب‌دیده، به‌مرور موجب کاهش کیفیت زندگی آن‌ها می‌شود.
وی ابراز کرد: گسترش خشونت می‌تواند به کاهش سرمایه اجتماعی، افزایش هزینه‌های بهداشتی و کاهش بهره‌وری اقتصادی منجر شود.
رئیس نظام روانشناسی استان زنجان افزود: مقابله با خشونت نیازمند اقداماتی چندوجهی است. تقویت آموزش مهارت‌های زندگی، ترویج فرهنگ گفتگو و کاهش نابرابری‌ها از جمله راهکارهای مؤثر در کاهش خشونت هستند. به‌علاوه، نقش رسانه‌ها در ارائه الگوهای مثبت و آموزش همگانی نیز بسیار حیاتی است.
کنترل خشم نیازمند تمرین و آگاهی است
در این میان خدیجه کابلی مدیر مرکز روانشناسی استان زنجان در گفتگو با خبرنگار موج‌رسا با بیان اینکه خشم یک احساس طبیعی و انسانی است که به‌عنوان پاسخی به تهدید، ناامیدی یا نارضایتی ظاهر می‌شود، اظهار کرد: اگرچه خشم می‌تواند سازنده باشد و افراد را برای تغییر شرایط تحریک کند، اما اگر به‌درستی مدیریت نشود، پیامدهای منفی جسمی، روانی و اجتماعی به همراه خواهد داشت.
وی با بیان اینکه خشم معمولاً به دلیل تعامل عوامل فردی، روانشناختی و محیطی شکل می‌گیرد، ابراز کرد: عوامل فردی شامل تجربیات گذشته، ویژگی‌های شخصیتی و سطح تحمل است.
مدیر مرکز روانشناسی استان زنجان عنوان کرد: به‌عنوان مثال، افرادی که در دوران کودکی با خشونت یا انتقاد مداوم مواجه بوده‌اند، ممکن است در بزرگسالی بیشتر مستعد خشم باشند.
وی با اشاره به اینکه عوامل روانشناختی شامل افکار منفی، سوءتفاهمها و انتظارات غیرواقع‌بینانه است، گفت: در نهایت، عوامل محیطی مانند ترافیک، استرس شغلی یا اختلافات بین‌فردی نیز می‌توانند محرک خشم باشند.
مدیر مرکز روانشناسی استان زنجان ادامه داد: پیامدهای خشم کنترل‌نشده خشم مهارنشده می‌تواند پیامدهای جدی داشته باشد.
کابلی اضافه کرد: از نظر جسمی، خشم مداوم با افزایش خطر بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا و مشکلات گوارشی مرتبط است. از نظر روانی، این حالت می‌تواند به افسردگی، اضطراب و احساس گناه منجر شود.
وی ابراز کرد: از جنبه اجتماعی، خشم ممکن است باعث آسیب به روابط، از بین رفتن اعتماد و ایجاد تنش‌های اجتماعی شود.
مدیر مرکز روانشناسی استان زنجان بیان کرد: دکترها و روان‌شناسان توصیه می‌کنند که مدیریت خشم از طریق آگاهی از احساسات و واکنش‌های خود آغاز شود. تکنیک‌های متعددی برای کنترل خشم وجود دارد.
کابلی عنوان کرد: از جمله تنفس تمرکز بر تنفس عمیق می‌تواند سیستم عصبی را آرام کند و واکنش‌های فوری را کاهش دهد و شناخت عواملی که باعث خشم می‌شوند به افراد کمک می‌کند تا از مواجهه غیرضروری با این عوامل اجتناب کنند.
وی ادامه داد: به جای تمرکز بر مشکل، تلاش برای یافتن راه‌حل مؤثر می‌تواند احساس خشم را کاهش دهد و در مواردی که خشم به‌طور مزمن تجربه می‌شود، مشاوره روانشناختی می‌تواند به شناسایی ریشه‌های خشم و ارائه راهبردهای مقابله‌ای کمک کند.
مدیر مرکز روانشناسی استان زنجان گفت: کنترل خشم نیازمند تمرین و آگاهی است. با مدیریت صحیح خشم، می‌توان از پیامدهای منفی آن جلوگیری کرد و به زندگی سالم‌تر و روابط بهتر دست یافت.
عدم کنترل خشم آسیب‌زا است
در ادامه امیرحسین اسکندری کارشناس روانشناسی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری موج‌رسا با بیان اینکه خشم یک احساس طبیعی و جهانی است که در پاسخ به تهدید، ناکامی یا بی‌عدالتی بروز می‌کند، اظهار کرد: اگرچه خشم می‌تواند به‌عنوان یک نیروی مثبت برای دفاع از حقوق یا رفع مشکلات عمل کند، اما اگر به درستی مدیریت نشود، به روابط خانوادگی و اجتماعی آسیب جدی وارد می‌کند.
وی با بیان اینکه در خانه، خشم می‌تواند ناشی از تعارض‌های زناشویی، فشارهای اقتصادی، یا اختلافات والدین و فرزندان باشد. در چنین شرایطی، افراد ممکن است بدون درک متقابل به واکنش‌های افراطی یا رفتارهای خشن روی بیاورند، گفت: در جامعه نیز عوامل مختلفی مانند ترافیک، رقابت‌های اجتماعی، یا بی‌عدالتی می‌تواند خشم افراد را برانگیزد.
کارشناس روانشناسی عنوان کرد: این نوع خشم، اگر کنترل نشود، می‌تواند به رفتارهای ضد اجتماعی، خشونت یا تخریب ارتباطات منجر شود.
وی با بیان اینکه از نگاه روانشناسی، کنترل خشم نیازمند شناخت عوامل تحریک‌کننده و یادگیری مهارت‌های مدیریت هیجان است، ابراز کرد: برای کنترل خشم در خانه، متخصصان توصیه می‌کنند که افراد پیش از واکنش، یک وقفه ایجاد کرده و در واقع صبوری کنند.
کارشناس روانشناسی بیان کرد: استفاده از تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق، شمارش معکوس، یا تمرکز بر جملات آرامش‌بخش می‌تواند کمک‌کننده باشد.
وی با اشاره به اینکه گفتگوی سازنده و ابراز احساسات به شیوه‌ای محترمانه می‌تواند از افزایش تنش جلوگیری کند، بیان کرد: در محیط اجتماعی، روان‌شناسان بر اهمیت توسعه هوش هیجانی تأکید دارند.
کارشناس روانشناسی ادامه داد: یادگیری مهارت‌های همدلی و درک متقابل می‌تواند از شدت برخوردها بکاهد و مدیریت استرس از طریق ورزش یا پیگیری فعالیت‌های مورد علاقه به تخلیه انرژی منفی کمک می‌کند.
اسکندری اضافه کرد: نکته کلیدی در کنترل خشم، شناسایی علل ریشه‌ای آن و تلاش برای حل مشکلات به جای سرکوب احساسات است.
کارشناس روانشناسی ادامه داد: افراد باید بیاموزند که خشم خود را به شیوه‌ای سازنده بیان کنند و در صورت نیاز، از کمک مشاوران روانشناسی بهره ببرند. در نهایت، تقویت ارتباطات سالم در خانه و اجتماع، زمینه‌ساز کاهش تنش و ایجاد محیطی آرام‌تر خواهد بود.
اسکندری بیان کرد: با کنترل صحیح خشم، می‌توان روابط بهتری را تجربه کرد و به جای درگیری و نزاع، زمینه‌ساز رشد و همدلی در خانواده و جامعه شد.
مدیریت خشم در خانواده و جامعه نه‌تنها برای حفظ روابط انسانی ضروری است، بلکه برای جلوگیری از پیامدهای منفی اجتماعی نیز اهمیت دارد. با آموزش و تلاش مشترک، می‌توان محیطی سالم‌تر و آرام‌تر برای همگان فراهم کرد.
انتهای خبر/