واردات 33 هزار تن برنج آلوده اروگوئه‌ای به کشور/ سرنوشت سوغات آمریکای جنوبی چه می‌شود؟
ماجرای برنجهای آلوده هر از چند گاهی در رسانه‌ها مطرح و با واکنش‌های متفاوت از طرف برخی مسئولان و نمایندگان مجلس روبرو می‌شود اما شاید جالب باشد که بدانیم ۳۳۰۰۰ تن برنج آلوده اروگوئه‌ای چطور وارد کشور و استانهای مختلف شد و سرنوشت‌ها این برنجها در آخر چه خواهد شد؟.
به گزارش موج رسا; هرچند که در کشور ما بیشتر، ماجرای برنجهای هندی مانند فیلم‌هایشان مطرح است و گاهی همین برنجها برای ما فیلم بازی می‌کنند اما گویا اروگوئه‌ای‌ها نیز با برنجهای آلوده ما را بازی داده‌اند تا شاید بیشتر به قدرت فوتبالشان هم پی ببریم.
واردات برنج از کشورهای هند، پاکستان، تایلند و ویتنام در طول سالهای گذشته همواره خبرساز بوده اما شاید سابقه کشورهای آمریکای جنوبی در کشت محصولات کشاورزی با کیفیت، مسئولان ما را بر آن داشته بود که برای واردات به سراغ کشورهایی همچون اروگوئه که بیش از ۱۵ درصد از سهم تولید ناخالص داخلی‌شان به بخش کشاورزی و دامداری اختصاص دارد، بروند هرچند که باید گفت کشاورزی اروگوئه نسبت به رقبایی همچون برزیل در سطح پایین‌تری ارزیابی شده است.
حساسیت‌های ایجاد شده نسبت واردات برنج و آلوده بودن برخی انواع آن سبب شده تا برخی از مسئولان چندان رقبتی برای صحبت کردن در این خصوص نداشته باشند چرا که مطرح شدن وجود برنج آلوده وارداتی را التهاب آفرینی در جامعه می‌دانند.
در این میان حتی برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز اطلاع دقیقی از آنچه وارد شده ندارند و تنها با اظهارنظرهای کلی به بحث واردات برنج می‌پردازند اما برخی دیگر نه تنها نسبت به این موضوع حساسیت ویژه دارند بلکه با اطلاع کافی از آنچه وارد شده خواستار تعیین و تکلیف برنجهای آلوده هستند که این نیز جای امیدواری دارد اما کافی نیست و باید بهارستان نشینان با در اولویت قرار دادن سلامت مردم و همچنین جلوگیری از هدر رفت بیت‌المال به این بحثها ورود جدی و کارشناسی داشته باشند.
نکته دیگر در بحث واردات برنج این است که این برنجها بیشتر مهمان سفره‌های خانواده‌های قشر پایین و شاید متوسط جامعه باشد که خبرهای ضد و نقیض در خصوص وجود برنجهای آلوده نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است.
اما حقیقت ماجرای برنجهای اروگوئه‌ای چیست و چطور شد که بعد از ورود این برنجها به کشور و توزیع آن به استانهای مختلف مسئولان متوجه آلودگی شدند و با نامه‌نگاری‌های متعدد خواستار عدم توزیع این برنجها در سطح بازار شدند.
در ۲۴ بهمن ماه سال ۹۵ برنامه حمل ۳۳ هزار تن برنج کشتی اروگوئه‌ای به اسم oura به چندین استان از بندر امام خمینی(ره) ابلاغ شده است، معمولا برنامه‌های حمل به این شکل است که بار یک کشتی با هر حجمی به چندین استان خرد و ارسال می‌شود.
در ۱۸ اسفند ماه سال ۹۵ نیز طی نامه‌ای از طرف شرکت بازرگارنی دولتی ایران به استانها اعلام شده که این برنجها تا زمان وصول نتایج آزمایشگاهی و صدور مجوز قابلیت مصرف کالا بدون هیچ دخل و تصرف و به صورت جداگانه متعاقب دستورالعمل‌های مربوط و با رعایت اصول و مقررات بهداشتی، قرنطینه‌ای و انبارداری نگهداری شود یعنی در این تاریخ اعلام شده که استانها هیچ مجوزی برای توزیع این برنجها در سطح بازار را ندارند تا نتایج آزمایشات مشخص شود.
شرکت بازرگانی دولتی ایران در نامه دیگری از استانها می‌خواهد تا زمان اعلام نظر دانشگاه‌های علوم پزشکی استانها از توزیع و مصرف این برنجها اکیدا خودداری شود و در نامه دیگری که از طرف مدیرعامل شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه ۴ به استانهایی که این برنجهای اروگوئه‌ای به آنها ارسال شده است عنوان شده که این کالا به صورت مشروط ترخیص شده و تا زمان وصول نتایج آزمایشگاهی و صدور مجوز قابلیت مصرف کالا، فعلا هیچ مصرفی انجام نشود.
۵۰۰ تن از این ۳۳ هزار تن برنج اروگوئه‌ای وارد استان زنجان شده و در حال حاضر نیز در انبارهای استان نگهداری می‌شود که به گفته مسئولان مربوطه در این موضوع حتی یک کیلو از این برنجها به سطح بازار مصرف نرفته است.
طرح شش بندی تشدید نظارت بر ایمنی و سلامت برنج از ابتدای سال ۹۳ اجرا می‌شود، بند سوم بند طرح مربوط به کاهش 20 درصدی سقف مجاز فلزات سنگین و سموم در برنجهای وارداتی است که بر این اساس حد مجاز سرب، آرسنیک و کادمیوم برنج را فقط در زمان ورود به کشور کاهش می‌دهند به طوری که سازمان غذا و دارو حتی به برنجهایی که نزدیک به این حد مجاز هستند اجازه ورود به کشور را نمی‌دهد، به عنوان مثال میزان مجاز آرسنیک و سرب 150 ppb که سازمان غذا و دارو آن را 120 ppb اعلام کرده و حدمجاز کادمیوم را که 60 ppb بوده، به 48ppb تقلیل داده که این قانون از ابتدای فروردین سال 93 اجرا می‌شود.
باید دید که میزان آرسنیک، سرب و کادمیوم برنجهای اروگوئه‌ای چقدر بوده که اجازه توزیع این برنجها را به سطح بازار نداده‌اند.
جواد تاج‌کی معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی زنجان در گفت‌وگو با موج رسا در مورد برنجهای وارد شده اروگوئه‌ای گفت: در مورد چرایی واردات برنجهای آلوده اروگوئه‌ای باید گفت این برنجها از گمرک زنجان وارد نشده و شرکت غله استانی که این برنجها از آن وارد شده باید پاسخگو باشد اما آن چیزی که به ما مربوط می‌شود این است که سازمان غذا و دارو طی نامه‌ای به ما اعلام کرد در کل کشور یکسری برنجهایی از کشور اروگوئه وارد شده که باید نمونه‌برداری‌هایی از آن در استانها انجام شود.
وی افزود: بعد از نامه سازمان غذا و دارو ما به شرکت غله استان زنجان رفتیم و با انجام نمونه‌برداری‌ها آنها را به آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو ارسال کردیم که نتیجه آزمایشات آلوده بودن این برنجها را اثبات کرد.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی زنجان با بیان اینکه میزان آرسنیک این برنجها بالاتر از حد مجاز است، عنوان کرد: ما بعد از مطلع شدن از نتایج آزمایشات تمامی برنجهای اروگوئه‌ای را توقیف کردیم و طی نامه‌ای به سازمان غذا و دارو خواستار تعیین و تکیلف این برنجها شدیم.
وی بیان کرد: سازمان غذا و دارو به ما اعلام کرد که این برنجها باید تحت نظر معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی استان زنجان و معاونت غذا و داروی استانی که این برنجها وارد شده به همان استان برگردد و همچنین باید پیگیر باشیم که برنجها تحت کنترل دانشگاه علوم پزشکی همان استان وارد انبارها شود.
تاج‌کی با اشاره به اینکه برنجهای آلوده اکنون در توقیف ما بوده و اجازه فروش حتی یک گرم از این برنجها وجود ندارد، ابراز کرد: شرکت غله استان زنجان درخواست برگشت این برنجها به استان مبدا را داده است تا هرچه سریع‌تر این انتقال صورت گیرد.
وی در مورد میزان دقیق آرسنیک این برنجها گفت: میزان بالاتر از حد مجاز بود اما نمی‌توانیم مقدار دقیق را اعلام کنیم.
بند دوم طرح ۶ بندی تشدید نظارت بر ایمنی و سلامت برنج به بحث شناسنامه‌دار کردن برنجهای وارداتی اشاره دارد اگر مسئولان در هنگام ورود با محموله‌ای مواجه شوند که با استانداردهای ذکر شده مطابقت نداشته باشد ضمن مرجوع کردن محموله، واحد منبع ارسال‌کننده را از سامانه خارج کرده و دیگر اجازه صادرات برنج را به او نخواهند داد حال سوال اساسی اینجاست که چرا در همان استان خوزستان که این برنجها به این استان وارد شده آزمایشات لازم انجام نشده تا از صرف هزینه حمل و نقل به استانها نیز جلوگیری شود.
طی تماس‌هایی که خبرنگار موج رسا با شرکت غله استان خوزستان در مورد تکلیف این برنجها داشت از طرف دفتر مدیرعامل این شرکت اعلام شد که مرکز یعنی شرکت بازرگانی دولتی ایران باید در این خصوص پاسخ دهد.
بعد از با شرکت بازرگانی دولتی ایران رفیعی معاون مدیرکل هماهنگی عملیات بازرگانی خارجی شرکت بازرگانی دولتی ایران برای پاسخگویی در این خصوص معرفی شد اما رفیعی در اظهار نظری عجیب گفت: حتی اگر این موضع رسانه‌ای هم شده باشد بنده اجازه صحبت در این خصوص را ندارم.
وی در پاسخ به این سوال که چه کسی می‌تواند در مورد تکلیف این برنجها پاسخگو باشد، عنوان کرد: با هرکسی که بخواهید در این شرکت صحبت کنید همین پاسخ را خواهید شنید چرا که این موضوعات از آن دسته از موضوعاتی نیست که ما مجوز صحبت در خصوص آنها را داشته باشیم، بسیار بعید است که کسی در این خصوص به شما پاسخ دهد.
بعد از این اظهارات معاون مدیرکل هماهنگی عملیات بازرگانی شرکت بازرگانی دولتی ایران به سراغ حسین داستان مدیرکل روابط عمومی این شرکت رفتیم تا شاید راهی برای گرفتن پاسخ به ابهامات باقی مانده بیابیم.
حسین داستان مدیرکل روابط عمومی شرکت بازرگانی دولتی ایران در مورد برنجهای آلوده اروگوئه‌ای گفت: بنده در جریان ریز این موضوع نیستم، البته چنین چیزی هم صحت ندارد، یعنی اختلافی رویه بین استانداردهای سازمان غذا و داروی ایران و اروگوئه است بنده بیشتر از این خبر ندارم.
داستان در پاسخ به این سوال که آیا این برنجها به کشور مبدا برگشت داده می‌شود یا نه بیان کرد: این را مقامات بالا باید بگویند، بنده خبر ندارم این برنجها به چه شکلی وارد شده است، اگر این برنجها توسط دولت وارد شده تا ریال آخر ضرر و زیان را از طرف مقابل اخذ خواهیم کرد.
علی وقف‌چی عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگو با موج رسا در مورد برنجهای اروگوئه‌ای گفت: ما در کمیسیون کشاورزی اطلاعی از موضوع برنجهای اروگوئه‌ای نداریم، درست است که مجلس نقش نظارتی دارد اما ارگانهایی که به صورت مستقیم در این خصوص نقش دارند بایستی به وظایف نظارتی خود به خوبی عمل کنند.
وی با بیان اینکه نباید ارگانهای نظارتی با بی توجهی با جان مردم بازی کنند، ابراز کرد: باید استانداردهای مدنظر رعایت و از ورود برنجهای که فاقد استاندارد است جلوگیری شود.
بعد از ماه‌ها بالاخره تایید شد که برنجهای آلوده‌ای از کشور اروگوئه وارد ایران شده است و مسئولان مربوطه به جای انجام آزمایشات لازم در هنگام ورود، این برنجها را به استانهای مختلف توزیع کردند و با اینکه 11 ماه از ورود این برنجها گذشته اما کسی حاضر نیست از سرنوشت برنجهای اروگوئه‌ای بگوید.
بند سوم طرح شش بندی تشدید نظارت بر ایمنی و سلامت برنج اظهار نظر مدیرکل راوبط عمومی شرکت بازرگانی دولتی ایران را به صورت کامل رد می‌کند، این قانون کشور ما است که تعیین می‌کند کدام برنج باید وارد کشور شود نه اینکه به فرض مثال برای توجیه کوتاهی انجام شده بگوییم این میزان آرسنیک در کشور اروگوئه مجاز بوده است.
اینکه برنجهایی با بی‌تدبیری تمام به استانهای مختلف ارسال شده حرفی نیست اما نکته اساسی اینجاست که چرا در کشوری که از سالهای قبل حساسیت نسبت به ورود برنجهای آلوده مطرح بوده باز دوباره باید شاهد این تجربه باشد و سوال اینجاست که با وجود تحمیل هزینه‌های حمل و نگهداری سرنوشت این برنجها چه خواهد شد؟ و آیا اروگوئه کلاه گشادی بر سر ما دوخته و یا تضمین‌های لازم اخذ شده است؟
گزارش از علی الماسی
انتهای خبر/