سیره علمی امام صادق (ع) الگوی دانشگاه‌ها باشد
حجت‌الاسلام جواد باقری در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ با اشاره به ضرورت احیای سیره علمی و اخلاقی امام صادق علیه‌السلام در دانشگاه‌ها و فضای علمی کشور، بر نقش بی‌بدیل آن حضرت در پایه‌گذاری تمدن مبتنی بر علم و ایمان تأکید کرد و اظهار داشت: سعادت بشر نه تنها در علم، و نه فقط در ایمان، بلکه در ترکیب متعادل این دو قرار دارد، همان‌گونه که امام صادق (ع) با تاسیس دانشگاهی بی‌نظیر در تاریخ اسلام این مسیر را ترسیم فرمودند.
بیشتر بخوانید
وی با اشاره به آموزه‌های قرآنی درباره جایگاه علم و ایمان اظهار داشت: «قرآن کریم در سوره مجادله می‌فرماید: یَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَالَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ»، که به‌روشنی نشان می‌دهد دو عنصر ایمان و دانش، ستون‌های اساسی تعالی انسان‌اند. اهل‌بیت علیهم‌السلام نیز در تمام دوران‌ها بر این اصل الهی تاکید ورزیده‌اند.
دانشگاه امام صادق (ع)؛ تمدنی علمی در بستر دین
معاون فرهنگی نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه زنجان ادامه داد: امام صادق علیه‌السلام در شرایطی خاص و با تدبیر بی‌نظیر خود، موفق شدند فضای نسبتاً آزادی را برای آموزش و پرورش نخبگان در جهان اسلام فراهم آورند. روایات تاریخی حاکی از آن است که بین ۲ تا ۴ هزار نفر از سراسر قلمرو اسلامی آن زمان، در حلقه‌های علمی ایشان شرکت می‌کردند. این حرکت بزرگ، در تاریخ اسلام به‌عنوان تأسیس یکی از اولین دانشگاه‌های واقعی ثبت شده است.
وی با اشاره به دامنه نفوذ این دانشگاه عظیم گفت: حتی بسیاری از بزرگان اهل سنت از شاگردان مستقیم یا غیرمستقیم امام صادق (ع) بودند. این مکتب علمی چنان گسترده بود که آثار آن در شکل‌گیری مکاتب فقهی و فلسفی گوناگون در تاریخ اسلام انکارناپذیر است. چهره‌هایی مانند جابر بن حیان، که به‌عنوان پدر علم شیمی شناخته می‌شود، نیز از شاگردان ایشان بودند.
علم و اخلاق، دو روی یک سکه در مکتب اهل‌بیت (ع)
باقری در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر پیوند علم با اخلاق، گفت: اگر علم از اخلاق و ایمان تهی شود، نه تنها موجب سعادت نخواهد شد بلکه به ابزاری برای ظلم، فریب و فساد بدل می‌شود. امام صادق علیه‌السلام با آموزش علمی و در عین حال تربیت اخلاقی شاگردان، جامعه‌ای را پایه‌گذاری کرد که اخلاق و تقوا در کنار علم، اصل و اساس آن بود.
وی افزود: امروز نیز جوانان ما نیاز دارند تا الگوی کاملی چون امام صادق (ع) را پیش روی خود داشته باشند؛ الگویی که در کنار دانش، صبر، صداقت، تواضع، گذشت و اخلاق نیکو را در تمام روابط انسانی و اجتماعی رعایت می‌کرد.
معاون فرهنگی نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه زنجان با اشاره به یکی از آموزه‌های اخلاقی امام صادق علیه‌السلام درباره انتخاب دوست گفت: حضرت امام صادق (ع) می‌فرمایند: بهترین دوست من کسی است که عیوب مرا به من بگوید. اگر این نگاه در جامعه امروز ما نهادینه شود، بسیاری از آسیب‌ها برطرف خواهد شد. جامعه‌ای که در آن نقد مؤمنانه و گفتمان سازنده رواج داشته باشد، مسیر رشد و اصلاح را به‌سرعت طی خواهد کرد.
کرسی‌های آزاداندیشی؛ امتداد علمی مکتب جعفری
وی در ادامه با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری بر کرسی‌های آزاداندیشی افزود: این کرسی‌ها برآمده از همان روح آزاداندیشی و تضارب آراء در مکتب امام صادق (ع) است. فضای علمی دانشگاه‌ها باید فضای گفتگو، پرسشگری، نقد و پاسخ علمی باشد، نه فضایی بسته و منفعل. این مسیر، همان مسیری است که امام صادق (ع) برای رشد علمی و فکری جامعه ترسیم کرده‌اند.
نماز؛ مهم‌ترین توصیه حضرت امام صادق (ع)
باقری با اشاره به جایگاه ویژه نماز در سیره امام صادق (ع) گفت: در واپسین لحظات عمر شریف خود، امام (ع) بارها سفارش کردند که مبادا نماز سبک شمرده شود. فرمودند: شفاعت ما اهل‌بیت به کسی که نماز را سبک بشمارد نمی‌رسد. این جمله کوتاه اما عمیق، پیام روشنی برای نسل امروز ما دارد، اگر خواهان سعادت دنیوی و اخروی هستیم، باید نماز، معنویت و رابطه با خداوند را جدی بگیریم.
وی با بیان خاطره‌ای از ابن‌سینا که پس از بارها مطالعه یک متن دشوار علمی، تنها با توسل و دو رکعت نماز به حقیقت آن دست یافت، اظهار داشت: علم بدون توکل و ارتباط با خدا، گاه کور و بی‌ثمر می‌شود. مشکلات ما صرفاً با جلسات و طرح‌ها حل نمی‌شود؛ بلکه در کنار برنامه‌ریزی، باید از خدا یاری جوییم و با ایمان و معنویت قدم برداریم.
راهکار رفع مشکلات جامعه با بهره‌گیری از سیره امام صادق(ع)
معاون فرهنگی نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه زنجان با اشاره به شرایط کنونی کشور و چالش‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، تصریح کرد: برای عبور از بحران‌ها، نیازمند پیگیری مستمر، صداقت در عمل، همدلی عمومی و بازگشت به مبانی دین هستیم. امام صادق(ع) در مسیر اصلاح جامعه، هم علم را بکار گرفتند و هم اخلاق را، هم تربیت فردی داشتند و هم اصلاح اجتماعی.
وی تاکید کرد: امروز اگر جوانان ما در کنار تحصیل علم، ایمان و اخلاق را نیز تقویت کنند، قطعا مسیر تعالی فردی و اجتماعی را طی خواهیم کرد. نظام اسلامی برآمده از این مکتب است و اگر قرار باشد این نظام تداوم داشته باشد و پیشرفت کند، باید این مسیر نورانی ادامه یابد.
باقری تأکید کرد: فرصت‌های بزرگ علمی و معنوی در کشور ما وجود دارد. جوانان باید این فرصت‌ها را مغتنم شمرده و با الگو گرفتن از سیره امام صادق(ع)، راه رشد، سعادت و تمدن‌سازی را هموار سازند.
انتهای خبر/