بروکراسی زائد مانع ارائه کود به کشاورزان زنجانرود
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ کشاورزی، ستون فقرات تمدن بشری و منبع اصلی تأمین غذای جهان است از زمان‌های قدیم انسان‌ها برای افزایش تولید محصولات کشاورزی و بهبود کیفیت آن‌ها، به دنبال راه‌هایی بوده‌اند.
بیشتر بخوانید
کود موثر در بهبود رشد گیاهان
یکی از مهم‌ترین این راه‌ها، استفاده از کود است که نقش حیاتی در تغذیه گیاهان و افزایش بازده کشاورزی ایفا می‌کند، تاریخچه استفاده از کود به هزاران سال پیش برمی‌گردد، زمانی که انسان‌ها به‌طور تجربی متوجه شدند که استفاده از مواد آلی مانند فضولات حیوانی، بقایای گیاهی و خاکستر چوب، می‌تواند به بهبود رشد گیاهان کمک کند.
این روش‌های سنتی کوددهی، اگرچه ابتدایی بودند، اما پایه و اساس دانش کشاورزی مدرن را تشکیل دادند.
در طول تاریخ، روش‌های کوددهی به تدریج تکامل یافته‌اند و کشاورزان با گذشت زمان، به‌طور تجربی متوجه ارتباط بین انواع خاک‌ها، نوع گیاه و نوع کود شدند.
استفاده از کودهای حیوانی، به‌ویژه کود گاو و گوسفند، به‌عنوان یک روش رایج کوددهی در بسیاری از مناطق جهان رواج داشت این کودها، غنی از مواد آلی، میکروارگانیسم‌ها و عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان بودند.
غنی بودن کودهای شیمیایی
با این حال، کودهای حیوانی دارای محدودیت‌هایی از جمله عدم یکنواختی در ترکیب عناصر غذایی و نیاز به حجم زیاد برای تأمین نیازهای گیاهان بودند.
انقلاب سبز در قرن بیستم، تحول عظیمی در کشاورزی به وجود آورد با پیشرفت علم شیمی، تولید کودهای شیمیایی آغاز شد. کودهای شیمیایی، دارای ترکیبات مشخص و غنی از عناصر غذایی ضروری مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم هستند این کودها، به‌دلیل غلظت بالای عناصر غذایی و کاربرد آسان، به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفتند و به افزایش قابل‌توجهی در تولید محصولات کشاورزی کمک کردند.
با این حال، استفاده بی‌رویه از کودهای شیمیایی، عوارض جانبی منفی از جمله آلودگی آب و خاک، تخریب ساختار خاک و کاهش تنوع زیستی را به همراه داشت.
امروزه، اهمیت استفاده از کودهای متعادل و اصولی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.
کشاورزان با استفاده از آزمایش‌های خاک و مشاوره با متخصصان، نوع و میزان کود مورد نیاز گیاهان خود را تعیین می‌کنند. استفاده از کودهای آلی، کودهای شیمیایی با ترکیبات بهینه و روش‌های نوین کوددهی مانند کوددهی موضعی و کوددهی از طریق سیستم آبیاری، به بهبود عملکرد و پایداری کشاورزی کمک می‌کند.
در این میان، استان زنجان با وضعیت مطلوب کشاورزی و تولیدات متنوع، سابقه درخشانی در زمینه کشاورزی دارد و کشاورزان نمونه‌ای در سطح استانی و کشوری دارد.
مشکل در ارائه کود در بخش زنجانرود
این استان به‌ویژه در تولید محصولات خاصی همچون انگور، زعفران و حبوبات معروف است کشاورزان زنجانی نه تنها به لحاظ کیفیت محصولات خود، بلکه به لحاظ نوآوری و استفاده از روش‌های مدرن در تولید نیز شناخته شده‌اند، با این وجود، این روزها کشاورزان فعال در بخش زنجانرود با چالش‌هایی جدی روبه‌رو هستند.
مشکل اصلی که کشاورزان این منطقه با آن مواجه‌اند، عدم تأمین کود به دلیل مشکلات اداری مرتبط با پروانه‌های چاه‌های آب کشاورزی است.
این موضوع به‌طور مستقیم بر روی تولید و کیفیت محصولات کشاورزی تأثیر گذاشته و کشاورزان را در معرض خطرات اقتصادی قرار می‌دهد.
در حقیقت، تأمین کود نه تنها برای رشد و کیفیت محصولات حیاتی است، بلکه عدم دسترسی به آن می‌تواند به کاهش قابل‌توجهی در عملکرد تولیدات کشاورزی منجر شود.
بنابراین، نیاز به اصلاح روش‌های اداری مربوط به تأمین کود و تسهیل دسترسی کشاورزان به منابع غذایی ضروری، امری اجتناب‌ناپذیر است.
حمایت از کشاورزان در این راستا می‌تواند به حفظ پایداری کشاورزی در استان زنجان و افزایش تولیدات کشاورزی کشور کمک کند.
با اعمال تغییرات لازم و تسهیل در تأمین کود، می‌توان به کشاورزان زنجانی این فرصت را داد که کیفیت و کمیت محصولات خود را افزایش دهند و درنتیجه به توسعه پایدار کشاورزی در این منطقه ادامه دهند.
پروانه، شرط دریافت کود در زنجان
اکبر طیبی، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان در گفتگو با خبرنگار موج‌رسا گفت: لزوم دارا بودن پروانه و مجوز برای ارائه خدمات، امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است که ریشه در قوانین و مقررات موجود و تجربیات گذشته دارد.
وی با بیان اینکه عدم وجود این الزام، مشکلات عدیده‌ای را در پی داشته است، عنوان کرد: از جمله وجود تعداد قابل‌توجهی چاه‌های غیرمجاز که در حوزه‌های مختلف، از جمله منابع آبی، کشاورزی و محیط زیست، مشکلات جدی ایجاد کرده‌اند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان با اشاره به اینکه عدم وجود پروانه آب کشاورزی در زمینه وجود چاه‌های غیرمجاز مشکلات فراوانی ایجاد می‌کند، تصریح کرد: برای جلوگیری از تکرار چنین مشکلاتی و تضمین استفاده پایدار از منابع و تسهیلات، ضروری است که ارائه هرگونه خدمت و تسهیلات، منوط به دارا بودن پروانه بهره‌برداری معتبر باشد.
وی اظهار داشت: این رویکرد، در چارچوب قوانین و مقررات موجود و با هدف حمایت از بهره‌برداری اصولی و پایدار از منابع و تسهیلات تعریف شده است.
طیبی با تاکید بر اینکه در واقع، پروانه بهره‌برداری، به منزله گواهی بر رعایت استانداردها و ضوابط مربوطه و تعهد بهره‌بردار به استفاده صحیح و مسئولانه از منابع و تسهیلات است، تصریح کرد: در حوزه کشاورزی، به‌عنوان مثال، بسیاری از طرح‌ها و برنامه‌ها به کشاورزان و بهره‌برداران پروانه‌دار اختصاص یافته است.
وی خاطرنشان کرد: این امر، علاوه بر توزیع عادلانه تسهیلات، موجب نظارت بیشتر بر فعالیت‌ها و جلوگیری از بهره‌برداری‌های غیرمجاز و مخرب می‌شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان با اشاره به اینکه ارائه تسهیلات به افراد فاقد پروانه، نه تنها خلاف قوانین و مقررات است، بیان کرد: بلکه از لحاظ اقتصادی نیز توجیه‌پذیر نیست.
وی ادامه داد: لازم به ذکر است که تمدید پروانه بهره‌برداری، فرایندی ساده بوده و زمان‌بر نیست، هرچند ممکن است برخی از مراحل تمدید پروانه وقت‌گیر به نظر برسد.
طیبی ادامه داد: اما در مقایسه با پیامدهای منفی عدم وجود پروانه و بروز مشکلات ناشی از آن، زمان مورد نیاز برای تمدید، ناچیز و قابل چشم‌پوشی است، بنابراین نمی‌توان از آن به عنوان عامل محدودکننده یاد کرد.
وی با اشاره به اینکه لزوم دارا بودن پروانه برای دریافت خدمات و تسهیلات، امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است، اظهار داشت: این امر راستای اجرای قوانین و مقررات موجود و حفاظت از منابع و تسهیلات صورت می‌گیرد.
تمدید پروانه، سد راه کود در زنجانرود
یکی از کشاورزان منطقه زنجانرود در گفتگو با خبرنگار موج‌رسا گفت: تغییر ناگهانی رویه در توزیع کودها سبب نگرانی ما شده است.
وی با بیان اینکه که در ماه آبان، بدون هیچ مشکلی و صرفاً با ارائه پروانه، کود مورد نیاز خود را دریافت کرده کرده‌ایم، عنوان کرد: اما اکنون، با مراجعه مجدد برای دریافت کود، با شرط تمدید پروانه مواجه شده‌ایم.
این کشاورز عنوان کرد: این شرط کاملاً غیرمنتظره برای کشاورزان است و سال‌هاست که کشاورزان این منطقه با ارائه پروانه موجود خود کود خود را دریافت می‌کردند.
وی با تاکید بر اینکه حالا این شرایط به‌طور ناگهانی تغییر کرده و کشاورزان را در وضعیت دشواری قرار داده است، ابراز کرد: تمدید پروانه، فرآیندی زمان‌بر و پیچیده است که شامل مراحل اداری متعدد و ارائه مدارک مختلف است.
این کشاورز ابراز کرد: این پروسه طولانی، در حالی که فصل کاشت و داشت در جریان است، باعث تأخیر در دریافت کود و در نهایت آسیب جدی به محصولات کشاورزی می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر، کشاورزان مجبور به خرید کود از بازار آزاد هستند، تصریح کرد: قیمت کود در بازار آزاد به مراتب بالاتر از قیمت دولتی است که این امر، هزینه‌های تولید را به شدت افزایش داده و سودآوری کشاورزی را به خطر می‌اندازد.
این کشاورز تصریح کرد: این افزایش هزینه، نه تنها کشاورزان را با مشکلات مالی جدی رو به رو می‌کند، بلکه به‌طور مستقیم بر اقتصاد منطقه نیز تأثیر منفی می‌گذارد.
وی با اشاره به اینکه علاوه بر مشکلات اقتصادی، تأخیر در کوددهی، اثرات منفی جبران‌ناپذیری بر محصولات کشاورزی خواهد داشت، گفت: کمبود مواد مغذی در خاک، منجر به کاهش عملکرد و کیفیت محصولات می‌شود.
وی یادآور شد: در نهایت گیاهان ضعیف‌تر شده و در برابر آفات و بیماری‌ها آسیب‌پذیرتر خواهند بود که این امر، هزینه‌های مبارزه با آفات و بیماری‌ها را نیز افزایش می‌دهد.
این کشاورز با اشاره به اینکه این چالش، نیازمند توجه جدی مسئولان و ارائه راهکاری فوری و کارآمد است، ادامه داد: کشاورزان منطقه، درخواست دارند تا با بررسی دقیق این موضوع و رفع این ابهام، راهکاری برای تأمین کود مورد نیاز آن‌ها بدون نیاز به تمدید فوری پروانه ارائه شود.
وی خاطرنشان کرد: حمایت از کشاورزان و تأمین نیازهای اساسی آن‌ها، برای حفظ و توسعه کشاورزی پایدار در منطقه زنجانرود ضروری است.
این کشاورز تاکید کرد: عدم رسیدگی به این مشکل، باعث ضررهای جبران‌ناپذیری برای کشاورزان و اقتصاد منطقه خواهد شد و امیدواریم مسئولان مربوطه، با درایت و سرعت عمل لازم، به این مشکل رسیدگی کنند و از بروز خسارات بیشتر جلوگیری کنند.
کشاورزی به‌عنوان بنیادی‌ترین فعالیت بشری، نیازمند توجه ویژه به تأمین و مدیریت منابع غذایی از جمله کود است. استان زنجان، با سابقه برجسته خود در تولید محصولات کشاورزی، با چالش‌هایی جدی به دلیل عدم تأمین کود مواجه است اصلاح روش‌های اداری و تسهیل دسترسی کشاورزان به منابع غذایی، امری حیاتی برای حفظ پایداری و افزایش بهره‌وری کشاورزی در این منطقه به شمار می‌آید.
با حمایت و فراهم کردن زیرساخت‌های لازم، می‌توان به کشاورزان زنجانی کمک کرد تا کیفیت و کمیت محصولات خود را بهبود بخشند و به توسعه پایدار کشاورزی کشور کمک کنند.
انتهای خبر/