هنر دو هزار ساله زنجانی ها مورد توجه گردشگران/چارق زنجان صنعت دستی ظریف و تزیینی

به گزارش موج رسا; نمایشگاه صنایع دستی ویژه تابستان به مدت یک ماه با 22 غرفه در محل نمایشگاه دائمی صنایع دستی زنجان در جنب بنای رختشویخانه، در حال برگزاری است.

این نمایشگاه به گفته مسئولان به منظور حمایت از صنعتگران این حوزه دایر شده است و هنرمندان و صنعتگران استان تولیدات خود را در زمینه های صنایع دستی، مسگری، ملیله کاری، چاقو سازی، چاروق دوزی، قلم زنی،حکاکی روی مس، مصنوعات چرمی، گلیم بافی، منبت کاری، معرق کاری و سفال در این نمایشگاه در معرض عرضه قرار داده اند.

لیلا محمدی یکی از هنرمندان شرکت کننده در این نمایشگاه در گفت وگو با خبرنگار موج رسا، اظهار داشت: نمایشگاه صنایع دستی استان زنجان به منظور عرضه صنایع دستی استان به گردشگران و مسافران دایر شده است.

وی با بیان اینکه در این غرفه گیوه، کیف و چارق عرضه شده است،تصریح کرد: استقبال گردشگران خوب بوده است.

این هنرمند زنجانی با اشاره به اینکه کار دست راحت نیست و زحمت دارد،افزود: برای ارتقای جایگاه صنایع دستی باید توجه ویژه ای به این صنعت شود.

محمدی با اشاره به استقبال مسافران از صنایع دستی زنجان،گفتک باید زمینه اشتغالزایی این هنر بیشتر فراهم شود.

وی گفت:جوانانی که می گویند کار نیست می توانند با صنایع دستی آغاز کنند چرا که زمینه اشتغال در این صنعت فراهم است.

این هنرمند زنجانی با اشاره به حمایت های دولت از راه انداری کارگاه های صنایع دستی، خاطرنشان کرد: باید این حمایت ها افزایش یابد.

وی با بیان اینکه عدم تبلیغ صنایع دستی استان زنجان موجب شده تا کمتر مورد توجه قرار گیرد،بیان داشت:رسانه ها نسبت به تبلیغ صنایع دستی استان اقدام کنند تا حمایت های لازم در این زمینه صورت گیرد.

*چارق دوزی در زنجان

چارق عبارت از پاپوش و پای افزار است که از قدیم الایام مورد استفاده بوده و به اشکال مختلف تهیه و ساخته می ‌شده و قسمت اعظم ساختمان آن در قدیم از چرم بوده‌است، در فرهنگ معین با عنوان چاروق به عنوان کفش چرمی که بندها بساق پا پیچیده می‌شود،آمده است،چاروق از صنایع دستی شمال خراسان و بویژه شهر قوچان و هچنین شهر زنجان است.

در اصطلاح محلی ترکی زنجان چاروق را "چارخ" تلفظ می ‌کنند، چاروق اکنون درزنجان به صورت یک صنعت دستی ظریف ساخته و عرضه می‌شود، چارق از صنایع هنری، دستی و تزئینی به شمار می‌رود که دارای فرم و شکل خاصی است و با مواد اولیه ویژه‌ای که صرفا برای راه رفتن روی قالی و اطاق های مفروش ساخته می‌ شود.

در حال حاضر هنر چارق دوزی در زنجان با استقبال خوبی مواجه است و این هنر نظر گردشگران را نیز به خود جلب کرده است.

بر اساس کشفیات باستان شناسی(چکمه چرمی متعلق به مرد نمکی شماره ۱) می توان ریشه صنایع چرمی در استان زنجان را حداقل در ۲۰۰۰ سال قبل جست.

قدمت هنر چاروق دوزی احتمالاً به دوره (ساسانی) و اوج تزئینات آن به دوره (صفوی) می رسد که زیبایی و تنوع طرح و نقوش آن، چشم هر هنرشناسی را شیفته نقوش انتزاعی و اصیل خود می نماید.

خواستگاه این هنر دراستان زنجان شهر سلطانیه بوده و از آن منطقه به زنجان منتقل شده است.

از انواع چاروق های تولید شده استان در طی دوره های مختلف تاریخی می توان به انواع کنفی، تمام پوست، کشاورزی، تمام چرم، توری، پرده بند و...، اشاره کرد که هر کدام با روشی خاص و با استفاده ازچرم، پوست فرآوری شده و مواد مختلفی چون پنبه، کنف، ابریشم و...، تهیه می شده است.

چاروق هنوز هم میان اهالی زنجان طرفدار دارد و چاروق دوزی برای برخی از مردم یک شغل محسوب می‌شود. "مردعلی حیدری" متولد ۱۳۳۵ یکی از قدیمی ترین چاروق دوزان زنجان است که مدت ۴۰ سال است برای مردم زنجان پاپوش می‌دوزد.

چاروقی که هم اکنون در زنجان عرضه می‌شود، به صورت یک صنعت دستی ظریف و تزیینی کاربرد دارد و به کلی با چاروق‌های قدیمی متفاوت است.

چاروق های توری و پرده بند منحصرا در شهر زنجان تولید می شود و چاروق های چرمی بنا به تقاضای مشتری قابلیت تبدیل به انواع روفرشی با تزیینات فوق العاده ظریف را  نیز داراست.

*فعالیت 45 هزار هنرمند زنجانی در صنایع دستی

گفتنی است: در زمان حاضر 45 هزار نفر در استان زنجان در حوزه صنایع دستی فعالیت دارند که تا کنون فعالیت 9 هزار و 600 نفر از آنان ثبت و شناسنامه دار شده است.   گفتنی است بیشترین بخش تولید صنایع دستی استان زنجان در حوزه صنایع فلزی همچون مسگری و چاقو سازی است.//ن