آوار گرانی بر سر مستاجران/ افزایش کمرشکن اجاره بها مستاجران را درمانده کرده است

به گزارش موج رسا; گرانی، کلمه‌ای است که این روزها در محافل بسیاری شنیده می‌شود و گرانی در بخش‌های مختلف به معیشت و زندگی مردم تاثیر زیادی گذاشته و سبب کاهش قدرت خرید و توان مالی جامعه شده است و گرانی در یک بخش و یک مورد سبب تعمیم آن به تمام بخش‌های جاری زندگی مردم شده است.

وقتی وارد یک مغازه می‌شوی تا یک کالای معمولی حتی تولید داخل را خریداری کنی می‌بینی که قیمت آن نسبت به سال گذشته و چند سال قبل از آن به شدت افزایش یافته و چند برابر شده است و هرگاه دلیل را می‌پرسی با این پاسخ مواجه می‌شوی که همه چیز گران شده!!

شاید بتوان به دلیل گرانی از خرید برخی اقلام و کالاهای خوراکی و رفاهی، چشم‌پوشی کرد اما برای موارد از ضروریات اساسی زندگی هستند و هیچ جایگزینی ندارند. یکی از این موارد، تامین مسکن و آن هم از نوع مستاجری است. عُرف معمول این است که مستاجر، یک مبلغی را یه عنوان پیش‌کرایه و مبلغی را نیز ماهانه به عنوان اجاره‌بها پرداخت می‌کند. اما واقعیت اجرا این است که هم پیش‌کرایه و هم اجاره‌بها چندین برابر گران شده و یافتن منزل برای مستاجران را با مشکل جدی مواجه کرده است. هر چند طبق مصوبات ستاد کرونا موجران موظف‌اند قرارداد مستاجران را با افزایش 25 ، 20 و 15 درصدی اجاره به ترتیب در کلان‌شهرها، شهرهای بزرگ و کوچک تمدید کنند اما با توجه به اینکه این مصوبه به صورت کتبی و رسمی ابلاغ نشده، برخی موجران رعایت نمی‌کنند ضمن اینکه ممکن است در برخی موارد نیز مستاجران تمایلی به تمدید نداشته می‌خواهند محل زندگی خود را تغییر دهند اما در این میان با افزایش بی‌حد اجاره‌بهای منازل مواجه می‌شوند.

جهت بررسی موضوع به صورت میدانی به تعدادی از مشاوران املاک مراجعه کردم. صاحبان خانه‌ها قیمت‌های بسیار گزافی برای منازل خود جهت اسکان مستاجران اعلام کرده‌اند. وقتی از مشاوران املاک می‌پرسم چرا قیمت‌ها بالا است؟ اینطور پاسخ می‌دهند که اختیار با صاحبش است و دلش می‌خواهد این قیمت را بدهد و دست ما نیست!!

وقتی می‌پرسم پس چرا معیاری برای تعیین نرخ اجاره‌بها و پیش‌گرایه وجود ندارد؟ باز هم می‌گویند همین که هست و متاسفانه تعرفه مشخصی وجود ندارد.

وقتی به صاحبخانه‌ها می‌گویی چرا نرخ بالا داده‌ای؟ می‌گوید: همه چیز گران شده و اجاره دادن منزل نیز یکی از راه های درآمد بنده است و مجبور هستم قیمت بالایی بدهم چون زندگی‌ام نمی‌پرخد.

شاید در یک جواب ساده بتوان گفت که صاحبخانه هم حق دارد چرا که همه چیز گران شده است اما مساله این است که چخ کسی مسبب این گرانی است؟ چرا از مواد ساده خوراکی گرفته تا اقلام اساسی، زمین، مسکن و اجاره‌با تا این اندازه گران شده است؟ چرا تعرفه مشخصی برای پیش‌کرایه و اجاره بهای منازل وجود ندارد؟ آیا همه چیز به تحرم‌ها مربوط است؟

*‌ افزایش اجاره‌بها بیش از ۲۵ درصد غیرقانونی است

حسام عقبایی، نایب‌رئیس اتحادیه مشاوران املاک در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی برنا سقف تعیین‌شده در ستاد ملی کرونا برای افزایش اجاره‌بها را قانونی و لازم‌الاجرا دانست و تاکید کرد: اگر مشاور املاکی این مصوبه را رعایت نکند، پلمب خواهد شد و مستاجران می‌توانند از موجرانی که اجاره‌بها را بیش از حد مجاز افزایش داده‌اند شکایت کنند.

وی در خصوص مصوبه ستاد ملی کرونا و تعیین سقف برای افزایش اجاره‌بها اظهار کرد: وضعیت مسکن امسال شرایط بحرانی دارد و در چنین مواقعی، ورود دستگاه قضایی و ایجاد قوانین بازدارنده در کنترل قیمت اجاره‌بها و یا قیمت مسکن لازم است‌.

عقبایی ادامه داد: در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته هم قوانینی مثل مالیات بر خانه‌های خالی، مالیات بر عایدی مسکن یا مالیات‌های بازدارنده یا  تعیین سقف قیمتی وجود دارد.

نایب‌رئیس اتحادیه مشاوران املاک گفت: در شرایط فعلی کشور، قانون خاصی برای کنترل اجاره‌بها در قوانین مدنی، قوانین تجارت و قوانین مالک و مستاجر یا قانون نظام امور صنفی وجود نداشت.

وی تاکید کرد: هر آنچه ستاد کرونا تصویب می‌کند در حکم قانون است و هر 3 قوه مجریه، مقننه و قضاییه مکلف‌اند در جهت اجرای آن به دولت کمک کنند.

عقبایی توضیح داد: این قانون می‌گوید که مستاجران شهر تهران نسبت به سال گذشته حداکثر ۲۵ درصد افزایش اجاره‌بها دارند و این رقم در کلان‌شهرهای دیگر حداکثر ۲۰ درصد و در شهرهای کوچک حداکثر ۱۵ درصد است.

نایب‌رئیس اتحادیه مشاوران املاک گفت: همه مشاوران املاک در سراسر کشور مکلف و موظف به اجرای این قانون هستند چون این مصوبه لازم‌الاجراست.

*‌ نبود توازن بین عرضه و تقاضا یکی از دلایل اصلی افزایش اجاره‌بها در بازار مسکن است

به نقل از خبرگزاری ایلنا، حسام عقبایی، نایب‌رئیس اتحادیه مشاوران املاک گفت: از دیگر دلایل اصلی افزایش اجاره‌بها در بازار مسکن، نبود توازن بین عرضه و تقاضا است به طوری که تقاضا بیشتر از عرضه است و همین نبود عرضه و محدودیت در فایل‌های اجاره باعث افزایش قیمت اجاره‌بها می‌شود.

وی اظهار داشت: 4 عامل افزایش قیمت مسکن، تورم، عدم توازن بین عرضه و تقاضا و کاهش نرخ سود بانکی در گرانی اجاره‌بهای مسکن، اثرگذار هستند.

*‌ کار اصلی در دست دیگران است و مشاوران املاک فقط انجام دهنده کار هستند

سیدالبرز حسینی، سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار موج رسا؛ اظهار داشت: ستاد ملی کرونا امسال برای دومین سال، مصوب کرده که هیچ صاحب ملکی، حق فسخ قرارداد با مستاجر را ندارد و باید تمدید کنند.

وی گفت: طبق مصوبات ستاد ملی کرونا میزان اجاره‌بها در کلان‌شهرها با 25 در شهرهای بزرگ با 20 و در شهرهای کوچک با 15 درصد افزایش باید تمدید شود.

حسینی تصریح کرد: در شرایط حاضر، درست است که بحث کرونا وجود دارد اما موضوع بعدی این است که کار در دست دیگران بوده و مشاوران املاک فقط انجام دهنده کار هستند.

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی افزود: تمام امور مربوط به مسکن و اجاره‌بها باید متمرکز شده و از حیث نظارت هم در دست یک دستگاه باشد و به موضوعاتی مانند گرانی زمین و مسکن و بالا بودن اجاره‌بها به صورت متمرکز رسیدگی شود.

وی با بیان اینکه طرح جهش تولید و تامین مسکن در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده و مراحل رفع ایرادات شورای نگهبان را سپری می‌کند، اظهار داشت: این طرح نیز تا یک ماه آتی جهت اجرا به دولت ابلاغ می‌شود که اجرای آن تاثیر زیادی در قیمت زمین و مسکن خواهد داشت.

حسینی با بیان اینکه بر اساس این طرح باید سالانه بین 900 هزار تا یک میلیون واحد مسکونی به مدت 4 سال جهت متعادل کردن عرضه و تقاضای مسکن در کشور احداث شود، افزود: اجرای طرح جهش تولید و تامین مسکن برای خروج از شرایط کنونی کمک می‌کند.

وی با بیان اینکه بخشی از تامین منابع مالی این طرح در بودجه سال 1400 نیز لحاظ شده است، ابراز کرد: امیدواریم اجرای طرح جهش تولید و تامین مسکن به تامین مسکن مورد نیاز مردم منجر شده و کمک کند تا شرایط کنونی مسکن در کشور، ساماندهی شود.

*‌ نظارت بر مشاوران املاک در حوزه کاری وزارت صمت است/ قیمت زمین و مسکن به شرایط رکود رسیده است

مهرداد سلطانی، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار زنجان در گفت‌وگو با خبرنگار موج رسا؛ با بیان اینکه مصوبات ستاد ملی کرونا به تمام استان‌ها ابلاغ می‌شود، گفت: بالا بودن اجاره‌بها به حوزه مشاوران املاک مربوط می‌شود که نظارت بر این صنف در حوزه کاری وزارت صمت است.

وی با بیان اینکه ستاد ملی کرونا سقفی را برای افزایش اجاره‌بها در نظر گرفته است، اظهار داشت: طبق این مصوبه، مقرر شده که صاحبان منازل تا زمان پایان بیماری کرونا در صورت تمدید قرارداد با مستاجران افزایش اجاره‌بها نباید از این سقف بالاتر برود ضمن اینکه موجران نمی‌توانند مستاجران را مجبور به تخلیه واجد مسکونی کنند.

سلطانی خاطرنشان کرد: اما استثنائاتی هم بوده و ممکن است فردی بنا به هر دلیلی تصمیم بر تخلیه آن واحد بکند که برای ان هم بحث‌هایی شده است.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار زنجان در پاسخ به علت افزایش قیمت زمین، مسکن و اجاره‌بها گفت: افزایش طبق رصد و بررسی‌ها قیمت زمین و مسکن الان تقریباً متوقف شده است.

وی با بیان اینکه از سال 97 تا 99 چند موج افزایش قیمت زمین و مسکن داشتیم که بر روی اجاره‌بها نیز تاثیر گذاشته بود، اظهار داشت: بعد از آخرین موج افزایش قیمت زمین و مسکن در نیمه دوم سال 99 اکنو ناین افزایش، متوقف شده و اگر نگوییم نزول، حداقل به سمت یک رکود، پیش رفته است.

سلطانی با بیان اینکه موج‌های قبلی نیز نشان داده که اصلاح قیمت املاک از جنس قیمتی نبوده بلکه از جنس اصلاح زمانی است، خاطرنشان کرد: همیشه در قیمت املاک، یک دوره رونق داریم که نسبتاً کوتاه‌تر می‌شود و دوره‌های نسبتاً طولانی رکود داریم.

وی افزود: معمولاً در دوره‌های رکود اینطور نیست که قیمت‌ها کاهش پیدا کند هر چند ممکن است درصدی هم کاهش داشته باشند اما عمدتاً اصلاح زمانی اتفاق می‌افتد.

سطانی ادامه داد: اصلاح زمانی به معنای کاهش قیمت است یعنی برای مثال؛ قیمت زمین و مسکن به مدت چند سال، ثابت می‌ماند و عملاً گران‌تر نمی‌شود.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار زنجان گفت: این بار نیز تصور بر این است که شاید با کاهش جدی قیمت‌ها مواجه نشویم اما اصلاح زمانی، اجازه می‌دهد که این کاهش اتفاق بیفتد.

*‌ قیمت زمین، مسکن و اجاره‌بها در زنجان متوسط کشوری است

ابوالفضل طاهری، رئیس اتحادیه مشاوران املاک زنجان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار موج رسا؛ اظهار داشت: مصوبه ستاد ملی کرونا ابلاغ نشده اما چون در رسانه‌ها اعلام شده، صاحبخانه‌هایی که قرارداد با مستاجران را تمدید می‌کنند این مصوبه را نیز رعایت می‌کنند.

وی گفت: مصوبه ستاد ملی کرونا اینطور است که نرخ اجاره‌بها 25 درصد در کلان‌شهرها، 20 درصد در شهرهای بزرگ و 15 درصد در شهرها کوچک افزایش یافته و قرارداد قبلی تمدید شود.

طاهری با بیان اینکه اکثر موجران و مستاجران، خودشان قرارداد را تمدید کرده و کمتر به مشاوران املاک مراجعه نمی‌کنند، خاطرنشان کرد: صاحبخانه‌هایی که خودشان تمدید می‌کنند، آن هایی که تمدید می کنند، خودشان هم تفاهم می‌کنند اما موضوع مستاجرانی که جابه‌جا می‌شوند، متفاوت است.

رئیس اتحادیه مشاوران املاک زنجان با بیان اینکه نرخ اجاره‌بها در زنجان بالا نیست، گفت: اجاره‌بها در زنجان بالا نیست و برای مثال؛ نرخ اجاره در شهری مانند لاهیجان بسیار بالاتر از زنجان است.

وی تاکید کرد: حتی اگر بالا هم باشد، قیمت زمین، مسکن و اجاره‌بها در زنجان متوسط قیمت کشوری است.

طاهری در پاسخ به علت بالا بودن اجاره‌بها گفت: دلیل اول این است که تعرفه و معیاری برای تعیین اجاره‌بها وجود ندارد و دلیل دوم نیز عدم نظارت است که باید بر نرخ اجاره‌بها نظارت شود.

وی با تاکید بر اینکه نرخ اجاره‌بها در زنجان بالاتر از سایر شهرها نیست، تصریح کرد: اگر با کل کشور مقایسه شود، قیمت ملک و اجاره در زنجان، متوسط کشوری است.

گزارش از ملک ناز نجفی