رسول مهربانی الگو در سیره و گفتار/ اخلاق زیبا و برخورد شفقت آمیز ویژگی بارز پیامبر

به گزارش موج رسا; حضرت محمد (ص) در تورات و برخى كتب آسمانى «احمد» ناميده شده است. آمنه، دختر وهب، مادر حضرت محمد (ص) پيش از نامگذارىِ فرزندش توسط عبدالمطلب به محمّد، وى را «احمد» ناميده بود.

 القاب حضرت محمد (ص): رسول اللّه، نبى اللّه، مصطفى، محمود، امين، امّى، خاتم، مزّمل، مدّثر، نذير، بشير، مبين، كريم، نور، رحمت، نعمت، شاهد، مبشّر، منذر، مذكّر، يس، طه‏ و... است.

حضرت محمد (ص)،آخرين پيامبر الهى، بنيان‏گذار حكومت اسلامى و نخستين معصوم در دين مبين اسلام محسوب می شود. 

تولد پربرکت پیامبر اکرم (ص) بنا به نقل  در 17 ربیع الاول عام الفیل مطابق با سال 570 میلادی است، آغاز تولدی نوین و روز اعطای مدال سعادت و رستگاری از سوی حضرت حق برای جامعه بشریت است. 

پیامبر گرامی اسلام دارای ویژگی های منحصر به فردی بود که همواره مورد توجه جوامع مختلف قرار گرفته است و ضروری است جوانان را بیشتر با این پیامبر مهربانی آشنا کرد.

*مهربانی و عطوفت پیامبر اکرم

از منظر قرآن کریم یکی از شاخصه های مهم ویژگی پیامبر اکرم (ص)، اخلاق زیبا و برخورد شفقت آمیز با دیگران بود.

آن بزرگوار با داشتن این خصلت ستودنی توانست در طول 23 سال، دل های بسیاری را به خود شیفته کرده و به صراط مستقیم هدایت نماید، در حالی که هیچ قدرت بشری توان چنین کار شگفتی را نداشت.

خداوند متعال این عامل اساسی را چنین شرح می دهد: "فبما رحمه من الله لنت لهم ولو کنت فظا غلیظ القلب لانفضوا من حولک؛ به برکت رحمت الهی در برخورد با مردم نرم و مهربان شدی و اگر خشن و سنگدل بودی، از اطراف تو پراکنده می شدند."

اساسا بیانات ایشان این موضوع متجلی است که فلسفه بعثت برای تکمیل مکارم اخلاق و اخلاقی زیستن است و می فرمود: "انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق؛ همانا من برای به سامان رساندن فضائل اخلاقی مبعوث شده ام."

ابراز محبت و مهرورزی آن حضرت نه تنها شامل دوستداران ایشان و اهل ایمان می شود، بلکه مخالفین آن بزرگوار نیز از اخلاق نرم و شفقت آمیز آن گرامی بهره مند بودند و این سبب جذب آنان به سوی اسلام می گردید.

به همین دلیل خداوند متعال پیامبر اکرم اش را تحسین کرده و فرمود: "وانک لعلی خلق عظیم؛ و یقینا تو دارای اخلاق عظیم و برجسته ای هستی".

*دلسوزی برای اهل ایمان

کسانی که خود را وقف اصلاح جامعه کرده و برای سعادت افراد آن از هیچ کوششی فروگذار نمی کنند و با دلسوزی و عشق و علاقه به انجام وظایف محوله می پردازند، بدون تردید جایگاه خود را در جامعه و دل های مردم تحکیم بخشیده و ارتباط نزدیکی با مخاطبان خود پیدا می کنند، در نتیجه مردم به آنان به دیده احترام نگریسته و اعتماد کرده و به آسانی گفته ها و خواسته هایشان را می پذیرند.

مردم به کسانی که در واقع دنبال اصلاح جامعه و رفع گرفتاری های جمع باشند،ابراز علاقه و احترام می کنند، اگر این دلسوزی و خدمات بی ریا، مخلصانه و فقط برای رضای خداوند عالم باشد، نتیجه آن مضاعف و توفیق در کار حتمی و قطعی خواهد بود.

این ویژگی در رهبران الهی و پیشوایان جامعه از اهمیت ویژه ای برخوردار است . قرآن در مورد پیامبر اکرم اسلام را با این خصلت پسندیده معرفی کرده و می فرماید: "لقد جاءکم رسول من انفسکم عزیز علیه ما عنتم حریص علیکم بالمؤمنین رءوف رحیم؛ همانا فرستاده ای از خود شما به سویتان آمد که رنجهای شما بر او سخت است و اصرار بر هدایت و راهنمایی شما دارد و نسبت به مؤمنان دلسوز و مهربان است."

خداوند متعال به کسانی که دلسوزی و مهربانی پیامبر اکرم (ص) را نوعی ساده لوحی قلمداد می کردند و اغماض و چشم پوشی آن وجود گرامی را در مورد افراد خطاکار، سطحی نگری انگاشته و چنین می فرماید: "ومنهم الذین یؤذون النبی ویقولون هو اذن قل اذن خیر لکم یؤمن بالله ویؤمن للمؤمنین ورحمه للذین آمنوا منکم والذین یؤذون رسول الله لهم عذاب الیم؛ از آنها کسانی هستند که پیامبر را آزار می دهند ومی گویند: او آدم خوش باوری است! بگو: خوش باور بودن او به سود شماست، او به خدا ایمان دارد و مؤمنان را تصدیق می کند و برای مؤمنان شما رحمت است، اما کسانی که رسول خدا(ص) را می آزارند عذاب دردناکی در پیش دارند."

پیامبر اکرم اسلام نه تنها از انحراف و کجروی های برخی از مسلمانان آزرده خاطر می شدند، بلکه از گمراهی و نادانی نامسلمانان نیز در رنج و عذاب بودند. تا اینکه خداوند متعال از دلسوزی رسول خویش چنین یاد می کند: "فلعلک باخع نفسک علی آثارهم ان لم یؤمنوا بهذا الحدیث اسفا؛ گویی می خواهی به خاطر اعمال ناروای آنان، اگر به این گفتار ایمان نیاوردند، خود را هلاک کنی".

*آشنایی با درد مردم

یکی از مهمترین علل موفقیت در اداره جامعه، آشنایی با مشکلات و گرفتاری های طبقات محروم اجتماع است،پیامبران الهی عموما و پیامبراسلام خصوصا از چنین خصلت والایی برخوردار بودند . آنان خود را از مردم می دانستند و هیچگونه امتیاز و تفوقی بر خویشتن نسبت به سایر اقشار جامعه قائل نبودند . پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله می فرمود: "انما انا بشر مثلکم؛ همانا من هم همانند شما بشر هستم."

در آیه دیگری خداوند متعال می فرماید: «لقد جاءکم رسول من انفسکم؛ پیامبری از خود شما برایتان آمده است.»

افزون بر مردمی بودن، آشنایی و آگاهی و لمس واقعیتهای پنهان جامعه از خصلت های بارز آن حضرت بود.

باید دانست رسیدن به مقام نبوت اوصاف برجسته ای می طلبد که یکی از آنها مردمی بودن و آشنایی با حقوق محرومان است. کسی که می خواهد ندای دین را جاودانه سازد و اطراف جهان برساند و تبلیغ کند لازم است که خود با ریشه های ناعدالتی و فقر و محرومیت از نزدیک تماس داشته باشد تا در بلندای تاریخ بتواند ندای عدالت خواهی و محرومیت زدایی را به گوش جهانیان برساند.

 قرآن با یادآوری دوران مشقت بار و سخت زندگی پیامبر اکرم (ص) به آن حضرت سفارش می کند که: "فاما الیتیم فلا تقهر واما السائل فلا تنهر؛ یتیم را از خود دور نکن و درخواست کننده را از خود مران."

پیامبر اکرم (ص) در هنگام هجرت به مدینه نیز در مقابل فریادهای دعوت ده ها نفر از اهالی مدینه، در زمینی که به یتیمان تعلق داشت فرود آمد و کانون اسلام را در همان جا متمرکز نمود که بعد ها به مسجدالنبی و مرکز حکومت اسلامی تبدیل شد و تصمیمات مهم جهان اسلام در همان جا اتخاذ شد.

*بعثت پیامبر

حضرت محمد (ص) - از آنجا که امی و درس ناخوانده بود - گفت: من توانايی  خواندن ندارم . فرشته او را سخت فشرد و از او خواست که " لوح " را بخواند . اما همان جواب را شنيد - در دفعه سوم - محمد ( ص ) احساس کرد مي تواند " لوحی " را که در دست جبرئيل است بخواند . اين آيات سرآغاز مأموريت بسيار توانفرسا و مشکلش بود . 

جبرئيل مأموريت خود را انجام داد و محمد ( ص ) نيز از کوه حرا پايين آمد و به سوی خانه خديجه رفت . سرگذشت خود را برای همسر مهربانش باز گفت . خديجه دانست که مأموريت بزرگ " محمد " آغاز شده است . او را دلداری و دلگرمی داد و گفت : " بدون شک خدای مهربان بر تو بد روا نمي دارد زيرا تو نسبت به خانواده و بستگانت مهربان هستی و به بينوايان کمک مي کنی و ستمديدگان را ياری مي نمايی " . سپس محمد ( ص ) گفت : " مرابپوشان " خديجه او را پوشاند .

 حضرت محمد (ص) اندکی به خواب رفت . خديجه نزد " ورقة بن نوفل " عمو زاده اش که از دانايان عرب بود رفت، و سرگذشت محمد ( ص ) را به او گفت. ورقه در جواب دختر عموی خود چنين گفت: آنچه برای محمد ( ص ) پيش آمده است آغاز پيغمبری  است و " ناموس بزرگ " رسالت بر او فرود مي آيد و خديجه با دلگرمی به خانه برگشت .

*معراج حضرت محمد (ص)  پيش از هجرت به مدينه که در ماه ربيع الاول سال سيزدهم بعثت اتفاق افتاد، دو واقعه در زندگی حضرت محمد (ص) پيش آمد که به ذکر مختصری از آن مي پردازيم : در سال دهم بعثت "معراج " پيغمبر اکرم (ص ) اتفاق افتاد و آن سفری بود که به امر خداوند متعال و بهمراه امين وحی (جبرئيل ) و بر مرکب فضا پيمايی به نام "براق " انجام شد.

 حضرت محمد (ص) اين سفر با شکوه را از خانه ام هانی خواهر امير المومنين علی (ع ) آغاز کرد و با همان مرکب به سوی بيت المقدس يا مسجد اقصی روانه شد، و از بيت اللحم که زادگاه حضرت مسيح است و منازل انبيا (ع ) ديدن فرمود.

 سپس سفر آسمانی خود را آغاز نمود و از مخلوقات آسمانی و بهشت و دوزخ بازديد به عمل آورد، و در نتيجه از رموز و اسرار هستی و وسعت عالم خلقت و آثار قدرت بی پايان حق تعالی آگاه شد و به "سدرة المنتهي " رفت و آنرا سراپا پوشيده از شکوه و جلال و عظمت ديد. سپس از همان راهی  که آمده بود به زادگاه خود "مکه " بازگشت و از مرکب فضا پيمای خود پيش از طلوع فجر در خانه "ام هاني " پائين آمد.

در همين سال و در شب معراج خداوند دستور داده است که امت پيامبر خاتم (ص ) هر شبانه روز پنج وعده نماز بخوانند و عبادت پروردگار جهان نمايند، که نماز معراج روحانی مومن است .

 مدت رسالت و زمامدارى حضرت محمد (ص)از 27 رجب سال چهلم عام الفيل (610 ميلادى)، كه در سن چهل سالگى به رسالت مبعوث شده بود، تا 28 صفر سال يازدهم هجرى، كه رحلت فرمود، به مدت 23 سال عهده‏دار امر رسالت و نبوت بود. حضرت محمد (ص)  علاوه بر رسالت، به مدت ده سال امر زعامت و زمامدارى مسلمانان را پس از مهاجرت به مدينه طيبه بر عهده داشت.//ن