زنجان در مسیر توسعه هنر آینه کاری/ زیبایی آینه کاری نظر هنرمندان زنجانی را جلب کرده است

به گزارش موج رسا; آینه کاری نوعی تزیین داخلی ساختمان، با چسباندن قطعه‌های کوچک آینه به شکل‌های هندسی و گل و بته‌های مختلف است. در این رشتهٔ هنری، هنرمند آینه‌کار با استفاده از شیشه و برش آن به اشکال متنوع، فضایی درخشان و زیبا در بناها می‌آفریند که از بازتاب نور در قطعات بی‌شمار آینه تشعشع، درخشش و زیبایی در تزیینات بناها ایجاد می‌شود و پوششی بسیار مناسب و زیبا برای تزیین بنا از نظر استحکام و دوام است.  این هنر یکی از شاخه‌های هنرهای تزیینی ایران است و از ابتکارهای ویژهٔ هنرمندان ایرانی به شمار می‌آید و در دوره ساسانیان رایج بوده است. از آیینه کاری های بجا مانده می توان بنای دیوانخانهٔ شاه طهماسب صفوی (۹۳۰ - ۹۸۴ق‌/ یا ۱۵۲۴ - ۱۵۷۶م‌) در قزوین را نام برد.

  آب و آینه در فرهنگ ایرانیان نماد پاکی و روشنایی، راستگویی و صفا بوده‌اند و به احتمال زیاد کاربرد آن در معماری نیز همین معنا را دارد. علاوه بر این ریشه‌های اقتصادی آینه‌کاری را نباید فراموش کرد. در سده ۱۰هجری قمری آینه از اروپا به ویژه از ونیز به ایران وارد می‌شد و بخشی از این آینه‌ها هنگام جابه‌جایی در راه می‌شکست. هنرمندان ایرانی برای بهره‌گیری از قطعات شکسته راهی ابتکاری یافتند و از آن ها برای آینه‌کاری استفاده کردند و آینه‌کاری ظاهراً با کاربرد آنها آغاز شد. آینه کاری در آغاز با نصب جام‌های یک پارچه آینه بر بدنه بنا شروع شد. نه تنها درون بنا بلکه دیوارهای ستون‌دار عصر صفوی نیز با آینه‌های بزرگ تزیین شد.

هنر آینه‌کاری و در کل هنرهایی که به عامه مردم اختصاص دارند به این دلیل بسیار صاحب اهمیت هستند که بی‌واسطه‌تر و شفاف‌تر، فرهنگ مردم را منتقل می‌کنند و در مقایسه با معماری، نقاشی و هنرهای سفارشی هنرمند را در ارائه خواست‌ها و درونیاتشان آزادتر گذاشته‌اند.

در سال های‌ اخیر نوعى‌ آینه‌کاری‌ با شیشه‌های‌ رنگارنگ‌ که‌ طرح‌ آن‌ بیشتر شامل‌ گل‌ و بوته‌، ترنج‌ و نیم‌ ترنج‌ و جز آن‌ است‌، متداول‌ گشته‌ که‌ بر خلاف‌ شیوة سنتى‌ که‌ قطعات‌ آینه‌ همگى‌ هندسى‌ و گوشه‌دار است‌، آینه‌ و شیشه‌های‌ رنگین‌ در آن‌ به‌ گونة منحنى‌ و گرد یا بادامى‌ و جز آن‌ بریده‌ مى‌شود و به‌ کار مى‌رود. این‌ شیوة آینه‌ کاری‌ تؤم‌ با شیشه‌ را «یاقوتى‌« مى‌خوانند در این‌ شیوه‌ معمولاً قطعات‌ آینه‌ را بر زمینة شیشه‌ای‌ مى‌چسبانند. 

کاربرد هنر آینه‌ کاری‌ در سده‌های‌ اخیر از مرز جغرافیایى‌ ایران‌ گذشته‌ است‌ و به‌ سبب‌ زیبایى‌ و جاذبة بسیار، در دیگر کشورهای‌ مسلمان‌، به‌ ویژه‌ کشورهای‌ همسایة ایران‌ چون‌ عراق‌، عربستان‌ و امیر نشینهای‌ خلیج‌ فارس‌ گسترش‌ یافته‌ است‌. یکى‌ از بهترین‌ نمونه‌های‌ آن‌، آینه‌کاری‌ حرم‌ مطهر امیرالمؤمنین‌ (ع‌) در نجف‌ اشرف‌ است‌ که‌ در نوع‌ خود مانند ندارد. شهرهای‌ مختلف‌ ایران‌ همواره‌ خاستگاه‌ هنرمندان‌ آینه‌ کار بوده‌ است‌، اما در این‌ میان‌ آینه‌ کاران‌ اصفهان‌ و شیراز و تهران‌ از شهرت‌ بیشتری‌ برخوردارند.

یکی از اساتید آینه کاری در زنجان با بیان اینکه این هنر در زنجان شناخته شده نیست،افزود: در حال حاضر آموزش های لازم به علاقه مندان داده می شود.

طاهر ضیایی با بیان اینکه چند ماهی است این هنر به زنجان آمده است، خاطرنشان کرد: استفاده آینه در منزل موجب تقویت اعصاب می شود.

وی ادامه داد: مردم زنجان دارای اعتقادات قوی بوده و از هنر اسلامی در منازل خود استفاده می کنند.

این هنرمند با بیان اینکه آینه کاری در امامزادگان بیشتر مورد توجه قرار می گیرد، افزود: در زنجان نیز امامزادگان بسیاری وجود دارد که می توان از این هنر برای زیبا بخشی به محیط امامزادگان استفاده کرد.

وی با اشاره به ارائه آموزش های آینه کاری در خانه هنرمندان زنجان، خاطرنشان کرد:اداره کل میراث فرهنگی زنجان حمایت های لازم را از این هنر دارد.//ن