انگور ابهر ثروتی که نیازمند نجات است
به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ ابهر به‌عنوان یکی از قطب‌های مهم تولید انگور در استان زنجان شناخته می‌شود و انگور این منطقه به دلیل کیفیت بالا و طعم منحصر به فردش شهرت دارد. با این حال، باغداران ابهر با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کنند که تولید این محصول ارزشمند را تحت تأثیر قرار داده است.
بیشتر بخوانید
ارقام معروفی که در این شهرستان کشت می‌شود، شامل کشمشی، یاقوتی، فخری و عسگری است که طعم شیرین و ماندگاری بالا از ویژگی‌های این محصولات است و برای استفاده برای تازه‌خوری، کشمش، شیره و آبغوره کاربرد دارد.
کمبود آب و خشکسالی با کاهش منابع آبی و افت سطح آب‌های زیرزمینی، تأثیر مستقیم بر کیفیت و کمیت محصول دارد
در سرمازدگی بهاره با گلدهی زودرس درختان در بهار و آسیب‌پذیری در برابر سرماهای ناگهانی به خسارت‌های سنگین در سال‌های اخیر منجر شده است.
آفات و بیماری‌ها از جمله شیوع کرم خوشه‌خوار، زنجره مو و بیماری‌های قارچی مانند سفیدک، هزینه بالای سموم و کاهش تمایل به کشت ارگانیک در این منطقه رایج است.
کشت سنتی و عدم استفاده از روش‌های نوین خاک‌ورزی و کاهش مواد آلی خاک در اثر استفاده نادرست از کودهای شیمیایی از عوامل فرسایش خاک و کاهش حاصلخیزی است.
نبود صنایع تبدیلی قوی برای فرآوری انگور و وابستگی به دلالان و قیمت‌گذاری غیرمنصفانه از جمله مشکلات بازار و نوسانات قیمت در این محصول است.
متوسط سن درختان مو در برخی مناطق به بیش از ۳۰ سال می‌رسد و پیرشدن باغات و عدم نوسازی منجر به کاهش عملکرد شده است.
کشاورزان با توسعه سیستم‌های آبیاری تحت فشار (قطره‌ای)، آموزش باغداران برای مبارزه بیولوژیک با آفات، حمایت دولت برای تأمین کود و سموم یارانه‌ای، ایجاد صنایع فرآوری انگور (کشمش، شیره، آبمیوه) و اجرای طرح بیمه محصولات باغی برای جبران خسارت‌های طبیعی می‌تواند در افزایش بهره‌وری این محصول کمک کند.
باغداران انگور در شهرستان ابهر باید با شرکت در همایش‌های تخصصی و کلاس‌های آموزشی که برای بهبود کیفیت محصول و تغذیه پس از برداشت اجرا می‌کنند شرکت کنند. این همایش‌ها شامل آموزش‌های تخصصی در زمینه کوددهی، آبیاری بهینه و مدیریت آفات پس از برداشت است تا باغات برای فصل بعد آماده شوند.
۱۰ متخصص باغبانی به کشاورزان مشاوره می‌دهند
اسماعیل جهان‌سیر، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان ابهر در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ گفت: شهرستان ابهر ۸ هزار هکتار باغ انگور دارد که با توجه به میزان تولید این محصول در سطح استان رتبه اول را داریم و به صورت غیرمستقیم و مستقیم با باغداران در ارتباط هستیم.
وی با بیان اینکه ۱۰ متخصص باغبانی و پنج متخصص حفظ نباتات در راه به ما کمک می‌کنند، افزود: ادارات تابعه مانند: تعاون روستایی، اتحادیه باغداران، زنجیره تولید درگیر حل مشکلات باغداران هستند.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان ابهر با توضیح اینکه پنج شرکت فرآوری کشمش در سطح شهرستان فعالند، تصریح کرد: انگور محصولی است که در شهرستان ابهر حرف اول را می‌زند و غالب این شهرستان است.
وی با توضیح اینکه دو مشکل اساسی در حوزه انگور در سطح شهرستان وجود دارد، متذکر شد: عدم خرید تضمینی کشمش است که در سطح کشور و استان خرید تضمینی انگور وجود ندارد و سال گذشته به همت مسئولان در روزهای پایانی سال گذشته با حمایت نماینده مردم ابهر در مجلس شورای اسلامی و فرماندار خرید حمایتی به راه افتاد.
جهان‌سیر خاطرنشان کرد: امیدواریم با همت باغداران و مسئولان در سال جاری نگذاریم که خرید تضمینی دیر صورت بگیرد و خرید کشمش به صورت حمایتی و تضمینی سریع‌تر صورت بگیرد.
وی به دومین مشکل باغات انگور ابهر اشاره کرد و یادآور شد: خوابیدگی بوته‌های انگور از مهم‌ترین مشکلات باغداران ابهر است که چند سالی است درگیر این مشکل هستیم که با همت خود باغداران فقط می‌توان این مشکل را حل کرد و نیاز است که کشاورزان از متخصصان برای حل این مشکلات بهره بگیرند و ما نیز با اجرای همایش‌های تخصصی سعی برای حل این مشکل اقدام کردیم.
اهمیت تغذیه باغ انگور بعد از برداشت
حامد دولتی‌بانه، استاد پژوهش و عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ گفت: استان زنجان یکی از قطب‌های تولید انگور در ایران است و ما در استان به‌ویژه در شهرستان ابهر با مشکلات متعددی روبرو هستیم که به دلیل تغییرات اقلیمی روی داده و با کاهش بارندگی این مشکلات چندین برابر شده است.
وی با اشاره به اینکه کلید و راهنمای اصلی برای تاکداران آموزش است، افزود: کشاورزان باید مشکل را درک کنند تا بر اساس آن راهکار ارائه شود و بتوانند وضعیت را بهتر کنند.
استاد پژوهش و هیأت علمی مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان با بیان اینکه با کشاورزان ما در هرس خشک و سبز مشکل دارند، تصریح کرد: هرس در انگور بسیار مهم است و کیفیت و عملکرد تحت‌تأثیر مستقیم هرس خشک و هرس سبز است و در برخی مناطق با یک‌سری تنش‌های زیستی و غیرزیستی مواجه هستند و به این مشکلات تنش گرمایی، تنش خشکی هم اضافه شده است.
وی به مشکلاتی که حشره زنجره به باغات انگور ایجاد کرده است اشاره کرد و یادآور شد: زنجره از ریشه تغذیه می‌کند که باعث ضعف کلی تاک می‌شود و در نتیجه کمیت و کیفیت محصول به شدت کاهش پیدا می‌کند.
دولتی‌بانه با توضیح اینکه جهاد کشاورزی شهرستان ابهر چهار کلاس آموزشی برگزار کرده است، متذکر شد: در این کلاس‌ها به راهکا‌رهایی برای قوی‌تر کردن تاک‌ها داده می‌شود و نکته مهم دیگر این است که کشاورزان بعد از برداشت محصول باغ را رها نکنند و تغذیه باغ بعد از برداشت بسیار مهم است و برای تقویت و مقاومت در تنش‌ها و بیماری‌ها سال بعد حتماً کوددهی مناسب انجام دهند.
کشاورزان باید به سمت باغات داربستی بروند
سمیرا حاجی‌خانی، مسئول اداره تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی شهرستان ابهر در گفتگو با خبرنگار موج‌رسا گفت: یکی از مأموریت‌های مهم وزارت جهاد کشاورزی اجرای همایش‌های تخصصی و کارگاه‌های آموزشی برای کشاورزان است و در همین راستا در جهت افزایش دانش کشاورزان، اداره جهاد کشاورزی ابهر همایش‌هایی با حضور اساتید کشوری برگزار می‌کند.
وی به مشکلات کشاورزی مناطق سردسیر استان زنجان اشاره کرد و افزود: سرمای زمستانه و دیررس بهاره باعث بروز بیماری‌های گال یا سرطان، انسداد آوندی و بیماری‌هایی مثل اسکا و انواع بیماری‌های ریشه می‌شود که منجر به زوال باغات، دیر باز شدن تاک‌ها و کاهش عملکرد محصول می‌شود.
مسئول اداره تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی شهرستان ابهر خاطرنشان کرد: استفاده از کودهای ریزمغذی در کاهش تنش مؤثر هستند، استفاده از یک‌سری اسیدهای آمینه، جلبک دریایی و استراتژیک‌های ارائه شده می‌تواند به کشاورزان کمک کند تا عملکرد باغات خود را بالا ببرند.
حاجی‌خانی با توضیح اینکه نزدیک به ۶ هزار و ۵۰۰ بهره‌بردار باغی در شهرستان ابهر فعالیت دارند، متذکر شد: شغل اصلی باغداران ما در حوزه انگور است و تلاش می‌کنیم که کشاورزان را به سمت باغات داربستی و ایستاده ببریم و در شهرستان ابهر از ۷ هزار و ۹۰۰ هکتار، یک هزار و ۵۰۰ هکتار باغات داربسته و ایستاده، جوان و مکانیزه هستند و در این باغات میانگین عملکرد ما بالای ۶۰ تن در هکتار است که با تسهیلاتی که سازمان پیش‌بینی می‌کند و بانک کشاورزی متقبل می‌شود می‌توانیم این سطح باغات داربستی را به سمت بالاتری ببریم و عملکرد شهرستان را به سطح مطلوبی برسانیم.
لزوم استفاده باغداران از مشاوران جهاد کشاورزی
سحر نقیلو، مسئول باغبانی مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان ابهر در گفتگو با خبرنگار موج‌رسا با اشاره به وجود حدود ۸ هزار هکتار باغ انگور در شهرستان ابهر که غالباً ارقام بی‌دانه سفید است، گفت: همایش یک روزه و کارگاه آموزشی انگور با هدف بررسی و رفع مشکلات تاکداران همچون مشکلات تغذیه‌ای (عدم مصرف بهینه کود هر باغ بر اساس آزمون خاک و گیاه)، پدیده خوابیدن تاکستان‌ها، وجود زنجره در باغات، عدم مدیریت صحیح باغ (هرس، آبیاری، مبارزه با آفات) و مشکلات زنجیره عرضه برگزار شد.
وی با بیان اینکه می‌توان با مدیریت صحیح مانع از کاهش عملکرد محصول شد تأکید کرد: اگر مدیریت بهینه (تغذیه بر اساس آزمون خاک، هرس صحیح و کنترل آفات) انجام شود، می‌توان تا حد زیادی از افت محصول جلوگیری کرد و حتی به افزایش عملکرد رسید.
مسئول باغبانی مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان ابهر خاطرنشان کرد: از کشاورزان آگاه و توانمند منطقه درخواست داریم تا با بهره‌گیری از علم روز، مشاوران کشاورزی و مشارکت در همایش‌ها برگزار شده توسط این اداره، گام‌های عملی برای بهبود وضعیت باغات خویش بردارند.
انگور ابهر با وجود چالش‌های فراوان، هنوز هم یک محصول استراتژیک برای کشاورزان منطقه محسوب می‌شود. با برنامه‌ریزی دقیق و حمایت‌های دولتی، می‌توان این باغات را احیا کرد و بار دیگر شاهد رونق تولید این محصول باکیفیت بود.
انتهای خبر/