زنجان مهد اندیشمندان و بزرگان تاریخ

به گزارش موج رسا; برنامه "شب فرهنگ و هنر استان زنجان" با معرفی پیشینیه فرهنگی و تاریخی این استان توسط مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان در سالن تالار وحدت عصر دیروز برگزار شد.

ناصر مقدم، زنجان را سرزمین کوه‌های بلند و دشت‌های فراخ نامید و گفت: این استان مردمانی دارد که عاشق دانایی و روشناییاند. مردمان دیار مهربانان، سرزمین شایستگان که اردشیر بابکان آن را بنا نهاد. ایلخانان مغول التفات فراوان به این سرزمین داشت و زمانی که سلطان محمد خدابنده به مذهب تشیع روی آورد، زنجان را به مرکز اسلامی بدل کرد و گنبد سلطانیه را بنا نهاد که یکی از مهمترین و عظیم‌ترین بناهای آرامگاهی دوران اسلامی در ایران است و پس از کلیسای جامع مریم مقدس در فلورانس ایتالیا و مسجد ایا صوفیه استامبول، سومین بنای بزرگ تاریخی و بزرگترین گنبد آجری در جهان به شمار می‌رود.

وی قدمت تاریخی این خطه، به دوران هخامنشیان مرتبط دانست و افزود: شاهد این مدعا مردان نمکی است که از آن ایام به جا مانده و در معدن چهرآباد کشف‌ شده‌اند و اینک در موزه مردان نمکی زنجان، پذیرای گردشگران از سراسر کشورند.

این مقام مسئول غاز کتله‌خور را یکی از مناطق گردشگری این استان نام برد و در توصیف آن گفت: کتله‌خور غاری است که از لحاظ کیفیت بلورها و قندیل‌ها، زیبایی و تعدد طبقات، اولین غار آهکی جهان شناخته شده است.

وی با اشاره به نام‌آوران این سرزمین تاکید کرد: زنجان سرزمین دانایانی چون شیخ شهاب الدین سهروردی معروف به شیخ اشراق، فیلسوف و صاحب مکتب اشراق است، سرزمینی که در دامان خود نام‌آوران دیگری در عرصه عرفان نیز پرورش داده، حکیم هیدجی، رکن الدین سجاسی( پیر شمس تبریزی)، اخی فرج زنجانی، حاج شیخ محمود عتیق زنجانی(معروف به ملا آقا جان) و آیت‌الله صائنی که نامشان نسل اندر نسل از پیشنیان به ما رسیده و تا همیشه تاریخ این مرز و بوم ادامه خواهد داشت.

مقدم افزود: این خطه در قرون مختلف مهد تربیت دانشمندانی بوده که هر زنجانی با شنیدن نامش، بر خود مباهات می‌کند، مهد تربیت شهید شهریاری که با دانش هسته‌ای خود دنیایی را متحیر ساخت، مرحوم امیراعلم غضنفریان که اولین مدال جهانی ریاضی را برای کشورمان به ارمغان آورد و پرفسور ثبوتی که چهره ماندگار فیزیک ایران است و تنها دانشگاه بدون دیوار کشور را در علوم پایه زنجان راه اندازی کرد و شاگردانی بسیار در عرصه فیزیک پرورش داد. اینک نیز مسئولیت راه اندازی اولین مدرسه کسب و کار کشور که در خاورمیانه نیز بی‌نظیر است را بر عهده گرفته تا مدیرانی متخصص تربیت کند.

وی به تاریخ دلاوری‌های این سرزمین اشاره کرد که در تاریخ نامشان ماندگار شد؛ زنان دلیری که اولین تظاهرات زنان در کشور را برای پیروزی انقلاب راه انداختند و مردان این شهر و دیگر مناطق را به همراهی خود دلگرم ساختند.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان، این شهر را شهر غواصانی دانست که با اینکه فرسنگ‌ها از دریا فاصله داشت ولی در عرصه نبرد، وقتی پای جان و ناموس و وطن به میان آمد، دریادلانه به میدان رفتند و با تقدیم هزاران شهید، نام غواصان دریادل را لایق این شهر کردند.

مقدم با اشاره به نام‌گذاری زنجان با عنوان پایتخت شور و شعور حسینی ادامه داد: مردم این شهر عشق فرزندان علی(ع) و فاطمه‌الزهرا(س) را در دلشان پروراندند، مسجد حسینیه‌ اعظم آن، دومین قربانگاه مسلمانان بعد از مناست که یکی از بزرگ‌ترین مراکز سوگواری امام حسین در ماه محرم است. هر سال در عصر روز هشتم محرم، دسته‌های عزاداری در این حسینیه برپا می‌شود و خیل عظیمی از عاشقان اهل بیت را برای عزاداری راهی این حسینیه می‌کند. عصر روز یازدهم محرم نیز، مردم زنجان همراه با دسته عزاداری زینبیه اعظم، شکوه سوگواری این دسته را به نمایش می‌گذارند که هر ساله، به مناسبت تولد حضرت زینب(س) نیز، زنجان میزبان جشنواره ملی شکوه شکیبایی می‌شود.

وی همچنین از مهربانی مردم این سرزمین برای فعالیت موسسات خیریه به عنوان بهشت خیریه‌ها یاد کرده و تاکید داشت: زنجان بهشتی است که موسسه‌ای چون مهرانه را در بخش حمایت از بیماران سرطانی، نام‌آور کشور ساخته است تا التیامی بر دل‌های دردمند تمام مردم کشور باشد، حضور افراد خیر در این سرزمین نیز به گذشته‌های دورتر بر می‌گردد و در میان آنها، نام حاج شفیع ابریشمی و حاج احمد مهدوی سرآمد همه قرار دارد که فرزندانشان نیز اینک راه پدر را ادامه می‌دهند تا این میراث مهربانی در میان مردم به فراموشی سپرده نشود و جاودان بماند.

به گفته این مقام مسئول، زنجان در بخش تعلیم و تربیت نسل آینده نام‌آورانی چون رضا روزبه را داشت که به عنوان مدیر مدرسه علوی تهران، بسیاری از انقلابیون دهه ٥٠ ایران را در خود پرورش داد، او اطمینان داشت که دست‏ پروردگانش در اجتماع و محیط‌های گسترده منشأ آثار و خدمات مفیدی خواهند بود. در حوزه‌های علمیه نیز، نام زنجان همراه با بزرگانی چون آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی و مرحوم آیت‌الله سیدعزالدین حسینی زنجانی برده می‌شود که در تحصیل علوم دینی، راه پدرانشان را ادامه داده و به مقام مرجعیت رسیدند.

وی نام حسین منزوی را به عنوان سرآمد شاعران زنجان نام برد و افزود: منزوی کسی است که عنوان بزرگترین غزلسرای معاصر، شایسته نام اوست و اینک اولین جشنواره ماه بلند غزل به افتخار این شاعر در زنجان برگزار می‌شود. در عرصه بازیگری و فیلمسازی، حسن معجونی و رضا میرکریمی در همین شهر پرورش یافتند و اینک هنرجویان و فیلمسازان زنجانی، با الگو قرار دادن آنان، راه پرفراز و نشیب سینما و تئاتر را طی می‌کنند تا به جایگاهی که اینان دست یافته‌اند برسند و نام زنجان را پرآوازه‌تر کنند.

مقدم با اشاره به هنرمندان موسیقی آشقی ادامه داد: به همت کسانی چون آشیق مسلم عسگری و آشیق گلابعلی داوودی ، بخشی از تاریخ دلاوری‌ها، داستان‌های عاشقانه و زندگی سلاطین این سرزمین در موسیقی آشیقی نقل می‌شود.

این مقام مسئول همچنین از کسانی چون مرحوم میرزا احمد نجفی زنجانی نام برد که کتیبه‌های امام رضا(ع) و دانشگاه تهران یادگاری هنر اوست و مرحوم حاج جواد میرمحمد رضایی (خطاط و کتیبه‌نویس مشهور شهر) که با خط زیبای خود، در هر خانه‌ای تابلویی از یک بیت شعر یا آیه‌ای از قرآن را خطاطی کرده است.

وی بیان این پیشینه تاریخی و فرهنگی در زنجان را بخشی از داشته‌ها و ظرفیت فرهنگی و هنری این استان دانست که در شب فرهنگ و هنر استان زنجان معرفی شد.