دین عامل انسجام و سلامت اجتماعی

یحیی حمدی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «موجرسا»؛ گفت: وقتی درباره دین و اثرات آن سخن میگوییم یعنی درباره کارکردهای دین در جامعه و نیز اثری که آن بر اعضای جامعه میگذارد سخن گفتهایم.
بیشتر بخوانید
وی با بیان اینکه دینداری یک نظام عملی مبتنی بر اعتقادات است که در ابعاد فردی و اجتماعی از سوی پروردگار برای هدایت انسانها در مسیر رشد و تعالی نازل شده است، افزود: شامل عقاید، باورها، نگرشهایی است که رفتار فرد را شکل میدهد.
این جامعهشناس با اشاره به اینکه دین میتواند عامل نیرومند و تعیینکننده پدیدههای اجتماعی باشد، مطرح کرد: میتواند به نهادها شکل دهد و بر ارزشها و روابط اجتماعی اثر بگذارد.
وی ابراز داشت: دین یکی از پنج نهاد اصلی هر اجتماعی است که نهاد در معنای جامعهشناختی عبارت است از الگوهای سازمان یافتهای از رفتارهای اجتماعی که افراد برای رفع نیازهایشان به آنها رجوع میکنند.
حمدی با بیان اینکه نهادهای اجتماعی عبارتاند از خانواده، آموزش و پرورش، اقتصاد، حکومت و دین، یادآور شد: بر اساس آنچه که بیان شد کارکرد نهادها رفع نیازهای افراد جامعه است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر این نهادها دارای همبستگی شدیدی هستند به این صورت که تغییر در یکی از آنها منجر به ایجاد تغییر در دیگر نهادها نیز میشود و این یعنی علاوه بر کلیات جامعه بر روی هم نیز اثر می گذارند.
این جامعهشناس خاطرنشان کرد: از منظر جامعهشناختی رفتار انسانها تابع نیازهای او است یعنی نیازها رفتار او را شکل میدهد.
وی با اشاره به اینکه از نظر آبراهام مازلو انسانها دارای سلسله نیازهایی هستند که به ترتیب برآورده میشوند و آن را به شکل هرم ترسیم کرده است، افزود: اولین مرحله آن نیازهای فیزیولوژیک است و نیاز به امنیت، نیاز به حس تعلق ( دوست داشتن و دوست داشته شدن) نیاز به خودشکوفایی و در نهایت نیاز به معنابخشی به حیات است نیز به ترتیب در مراحل بعدی قرار دارند.
حمدی با اشاره به اینکه نیاز به معنابخشی به حیات را دین تامین کرده و همچنین بخشی از حس تعلق را نیز دین تامین میکند، مطرح کرد: بنابراین آنچه که به دنیا و زندگی معنا میدهد و چرایی و هدف خلقت بیان میکند دین است.
وی تاکید کرد: مذهب و دینداری به زندگی جهت و هدف میدهد و انگیزش ایجاد میکند و او را در مقابل رویدادهای ناگوار تابآور کرده و داشتن هدف و معنا در زندگی نشانه سلامت روان است.
این جامعهشناس با تاکید بر اینکه بسیاری از مفاهیم مثل فداکاری، نوعدوستی که با آنها زندگی معنا میگیرد ملهم از دین است، ابراز کرد: دین فردگرایی را تعدیل میکند و عامل حفظ حیات و پیوند اجتماعی است.
وی با تاکید بر اینکه آرای جامعهشناسان متاثر از این موارد است که مهمترین آنها دورکیم در اثر بزرگ خود درباره خودکشی که پیش از آن امری فردی تلقی میشد نشان میدهد که دین عامل هویتبخشی و انسجام اجتماعی است، عنوان کرد: مناسک دینی پیوندهای اجتماعی را تقویت میکند و حاصل آن کاهش آسیبهای اجتماعی مثل پدیده خودکشی است.
حمدی با تاکید بر اینکه پژوهشهای مختلف هم نشان میدهد در ابعاد سهگانه سلامت (جسمانی، اجتماعی و روانی) که لازم و ملزوم یکدیگرند مذهب و معنویت ابتدا بر سلامت روان تاثیرگذار و رفتار اجتماعی تابعی از آن است، افزود: هر دو بُعد بر سلامت جسمانی تاثیرگذار است.
انتهای خبر/