تکمیل سد مراش باعث حفظ منابع آبی می‌شود
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «موجرسا»؛ سد مراش یکی از پروژه‌های حیاتی و استراتژیک شهرستان ماهنشان در استان زنجان است که به‌عنوان قلب تپنده منطقه محسوب می‌شود.
بیشتر بخوانید
این سد از سال ۱۳۸۵ کلید خورد و روند ساخت آن تاکنون ادامه دارد. این پروژه نه‌تنها به تأمین آب آشامیدنی کمک می‌کند، بلکه در بهبود وضعیت کشاورزی و افزایش بهره‌وری منابع آبی تاثیر خواهد داشت.
یکی از منابع اصلی احداث سد مراش، مدیریت آبی و جلوگیری از هدررفت آب‌های سطحی است، این سد می‌تواند با ذخیره آب در فصول پربارش و استفاده از آن در فصول کم‌آب، بحران‌های آبی احتمالی را کند و به امنیت آبی منطقه بیفزاید.
علاوه بر این، نقش کلیدی در توسعه منطقه کشاورزی دارد و با تولید آب مورد نیاز برای زمین‌های زراعی، کشاورزی را افزایش می‌دهد و فرصت‌های اقتصادی برای مردم منطقه دارد.
با این حال، سد مراش می‌تواند به توسعه پایدار و پیشرفت منطقه‌ای تبدیل شود، تسریع در روند ساخت و تکمیل این پروژه از طریق جذب سرمایه‌گذار، مشارکت خصوصی و حمایتی مسیر دستیابی به این هدف را هموارتر می‌کند.
روزی خواهد بود که با بهره‌برداری از سد مراش، مردم ماهنشان و دندی طعم امنیت آبی و توسعه پایدار را خواهند چشید، این سد نه‌تنها برای نسل امروز، بلکه برای نسل‌های آینده نیز به‌عنوان طرح مهم در تأمین منابع آبی محسوب می‌شود.
پروژه‌ای اولویت‌دار برای حفظ آب پایدار
سید محمد شعاعی، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار زنجان در گفتگو با خبرنگار موجرسا گفت: در حوزه تأمین و مدیریت منابع آب، با چالش‌هایی در تعادل مصارف از منابع مختلف روبه‌رو هستیم.
وی با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۹۰ درصد از نیازهای آبی استان از منابع زیرزمینی تأمین می‌شود، افزود: این در حالی است که طرح‌های توسعه منابع آب پیشین به دلیل عوامل مختلف به اهداف مورد نظر نرسیده‌اند.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار زنجان عنوان کرد: در شرایط کنونی، طرح‌های توسعه منابع آب در دست اجرا هستند که از جمله آن‌ها می‌توان به پروژه‌های مهمی همچون سد مراش، بلوبین و مشمپا اشاره کرد.
وی با تاکید بر اینکه تحقق توازن در مصرف آب شرب، صنعت و کشاورزی از منابع مختلف آب امری ضروری است، تصریح کرد: در حالی که میانگین کشوری مصرف آب زیرزمینی و سطحی به صورت متوازن و برابر است، این نسبت در استان زنجان به‌طور قابل‌توجهی متفاوت بوده و حدود ۹۰ درصد از منابع زیرزمینی و تنها ۱۰ درصد از منابع سطحی بهره‌برداری می‌شود.
وی با اشاره به اینکه در این راستا، احداث سد مراش یکی از پروژه‌های مهم و اولویت‌دار استان محسوب می‌شود، یادآور شد: این سد، علاوه بر برخورداری از منابع آبی مطمئن و با کیفیت، از نظر فنی و میزان پیشرفت فیزیکی نیز در وضعیت مطلوبی قرار دارد.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار زنجان خاطرنشان کرد: پروژه سد مراش تاکنون بیش از ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و منازل مسکونی روستاهای واقع در داخل مخزن خریداری شده و مطالبات اهالی پرداخت شده است.
وی تصریح کرد: همچنین، در زمینه تخصیص زمین و سایر اقدامات لازم در مانند احداث منازل در محل جدید روستا بنیاد مسکن اقدامات مؤثری انجام داده است.
شعاعی تاکید کرد: با تکمیل این طرح‌ها، انتظار می‌رود که گامی بلند در جهت مدیریت پایدار منابع آب استان برداشته شود و توازن بیش‌تری در بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی و سطحی ایجاد شود.
سد مراش گامی حیاتی برای امنیت آبی
حمیدرضا جوادی، معاون طرح توسعه شرکت آب منطقه‌ای استان زنجان در گفتگو با خبرنگار موجرسا گفت: احداث سد مراش یکی از پروژه‌های حیاتی برای تأمین آب شرب مناطق ماهنشان، دندی و ۱۲۲ روستای مسیر است که ظرفیت ذخیره ۴۰ میلیون متر مکعب آب را دارد.
وی با بیان اینکه تکمیل این سد، گامی مؤثر در رفع بحران‌های آبی منطقه خواهد بود، افزود: در سال گذشته، افت آبدهی چاه‌های تأمین آب شرب ماهنشان، چالشی جدی برای ساکنان ایجاد کرده بود.
معاون طرح توسعه شرکت آب منطقه‌ای استان زنجان عنوان کرد: پیش‌بینی می‌شود که در صورت عدم تکمیل این پروژه، بحران‌های مشابه در سال‌های آینده نیز رخ دهد در همین راستا تکمیل این طرح اقدامی بسیار مهم است.
وی با تاکید بر اینکه سد مراش با مخزن ۴۰ میلیون متر مکعبی خود، ذخیره مطمئنی برای تأمین آب شرب منطقه فراهم می‌کند، یادآور شد: اگر این سد احداث نشود، حجم قابل‌توجهی از آب از منطقه خارج شده و فرصت بهره‌برداری از آن از دست خواهد رفت.
جوادی ادامه داد: هدف ما این است که کمبود آب شرب منطقه را به صفر برسانیم و اطمینان‌خاطر در تأمین آب برای ساکنان منطقه ایجاد کنیم.
معاون طرح توسعه شرکت آب منطقه‌ای استان زنجان خاطرنشان کرد: مطالعات احداث سد مراش از سال ۱۳۸۵ آغاز شد که اجرای تونل انحراف از سال ۱۳۸۸ و عملیات ساخت بدنه سد نیز از سال ۱۳۹۰ آغاز شده و تاکنون ادامه داشته است.
وی با تاکید بر اینکه تاکنون پروژه پیشرفت ۷۱ درصدی داشته، تصریح کرد: اقداماتی همچون سیستم انحراف آب، احداث جاده جایگزین برای روستای مراش، خاک‌برداری، خاک‌ریزی و ساخت سرریز سد انجام شده است.
جوادی گریزی به تخلیه روستا از سکنه زد و ادامه داد: در راستای تخلیه روستا، منازل مسکونی خریداری و مطالبات اهالی روستا به‌طور کامل پرداخت شده است.
مهم‌ترین دغدغه ما حفظ جان مردم است
وی با بیان اینکه مهم‌ترین دغدغه ما حفظ جان مردم است، تصریح کرد: افزایش تراز آب پشت سد و محدودیت تخلیه سیلاب از طریق تونل‌های انحراف، خطر زیر آب رفتن روستا را در پی دارد و ما از این جهت نگران هستیم.
معاون طرح توسعه شرکت آب منطقه‌ای استان زنجان گفت: اگر میزان بارندگی در فصل زمستان و بهار افزایش پیدا کند، احتمال وقوع سیلاب و خطر غرق شدن روستا بیشتر می‌شود.
وی با اشاره به اینکه با وجود تخلیه بخش زیادی از ساکنان، هنوز تعدادی از اهالی در روستا حضور دارند که نگرانی ما را دو چندان می‌کند، افزود: برای رفع این نگرانی، از نهادهای مربوطه درخواست همکاری و کمک کرده‌ایم و با این حال، اقداماتی فوری و جدی برای حفاظت از جان اهالی باقی‌مانده ضروری است تا از وقوع هرگونه حادثه ناگوار جلوگیری شود.
اختصاص ۱۷ هکتار زمین برای انتقال روستا
صمد نجفلی، رئیس اداره بنیاد مسکن شهرستان ماهنشان در گفتگو با خبرنگار موجرسا گفت: موضوع جابهجایی روستای مراش به دلیل قرارگیری در داخل مخزن سد مراش مطرح شده بود.
وی با بیان اینکه این موضوع با توجه به حفظ ایمنی و بهبود شرایط زندگی در روستا، به یک موضوع جدی تبدیل شده بود، افزود: با پیگیری‌های مستمر در سال جاری، زمینی به مساحت ۱۷/۵ هکتار برای جابهجایی روستا شناسایی و تملک شد.
رئیس اداره بنیاد مسکن شهرستان ماهنشان با اشاره به اینکه پس از این اقدام، طرح هادی زمین روستا مورد توجه قرار گرفت، عنوان کرد: این طرح به منظور ساماندهی و ایجاد زیرساخت‌های مناسب در محل جدید جابهجایی طراحی شد.
وی با بیان اینکه پس از تصویب طرح هادی، قطعات زمین به قید قرعه تعریف شد، خاطرنشان کرد: از پنج ماه پیش، اهالی روستا از طریق اطلاع‌رسانی‌های مختلف، مشخص شدند که می‌توانند جهت تشکیل، تحویل زمین و شروع عملیات احداث مسکن در محل جابهجایی را انجام دهند.
نجفلی با تاکید بر اینکه اینکه اهالی می‌توانند جهت احداث بنا از تسهیلات موجود بهره‌مند شوند، ابراز کرد: این تسهیلات شامل مبلغ ۴۰۰ میلیون تومان وام با نرخ ۵ درصد و بازپرداخت ۲۰ ساله است.
وی تصریح کرد: این تسهیلات به اهالی کمک می‌کند تا با شرایط مناسب و بدون فشار مالی زیاد، خانه‌های جدید خود را بسازند و بدین ترتیب روند جابهجایی روستا به‌طور قطع و موفقیت‌آمیز انجام شود.
احداث سد با چالش‌هایی همراه است
رضا رمضانی، کارشناس محیط زیست در گفتگو با خبرنگار موجرسا گفت: احداث سد مراش چالش‌ها و پیامدهایی را به همراه دارد که در محیط زیست و منابع آبی منطقه تاثیرگذار است.
وی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها، آسیب‌رسانی به رودخانه قزل‌اوزن است، افزود: رودخانه‌ای که در گذشته پرآب و دائمی اما به دلیل برداشت‌های بی‌رویه و فراتر از قدرت، جریان آن به شدت کاهش یافته بود و اکنون تنها سایه‌ای از آن باقی مانده است.
کارشناس محیط زیست اظهار کرد: احداث سد مراش، با برداشت آب از یکی از سرشاخه‌های این رودخانه، می‌تواند این وضعیت را وخیم‌تر کند.
وی با اشاره به اینکه از منظر زمین‌شناسی، محوطه احداث سد بر بستری ناپایدار قرار دارد که در برابر فشار و وزن مخزن آب، احتمال تغییر شکل دارد، عنوان کرد: این ناپایداری می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به ساختار سد وارد کند و آن را به یک تهدید بالقوه تبدیل کند و خطر رانش زمین و لرزش؛ از خطرات ناشی آن می‌تواند باشد.
رمضانی عنوان کرد: از سوی دیگر، ماهیت طراحی منطقه می‌تواند کیفیت آب سد را تحت تأثیر قرار دهد و احتمال افزایش شوری آب بسیار زیاد است.
وی با تاکید بر اینکه در شرایطی که رودخانه قزل‌اوزن رو به خشکی نهاده، احداث این سد می‌تواند باعث کاهش آب و بحران شود، یادآور شد: وزارت نیرو در پاسخ به این چالش، طرحی ارائه می‌کند که بر اساس آن، استفاده از آب سفیدرود برای مصارف کشاورزی آب در حوزه سفیدرود باید غیر فعال شود حال اگر درصدی از سد مراش با این هدف احداث می‌شود مقابل این قانون قرار دارد.
سد مراش یک پروژه مهم آبیاری در منطقه ماهنشان است که به تأمین آب شرب و کشاورزی کمک می‌کند، این سد با مدیریت منابع آب، پایداری محیط‌زیست را ارتقاء داده و نقش مهمی در توسعه اقتصادی منطقه دارد.
انتهای خبر/