تربیت بر مبنای هویت فرهنگی است
صفی‌الله ملکی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ گفت: تربیت یک مقوله بسیار مهم و پیچیده‌ای است که وجه تمایز انسان با حیوان محسوب می‌شود که کارآمدی و برای اعتلاء فرهنگ اسلامی و ایرانی مرهون تربیت فطرت‌گرا در جامعه ایرانی است.
بیشتر بخوانید
وی با بیان اینکه ضرورت تعلیم و تربیت جهت تغییر و تحول و اصلاح رفتار نونهالان برای پیشرفت و توسعه پایدار اقتصادی یک ضرورت و لازمه حیات هر کشور است، افزود: دین اسلام بیش از همه چیز به تعلیم و تربیت، علم و دانش تأکید می‌کند، در دنیای امروز نیروی انسانی توانمند از نظر علمی، مهارتی و تخصصی مهم‌ترین عامل هویت‌بخشی و بالندگی یک کشور است، لذا تربیت یک وظیفه همگانی به‌خصوص برای اولیاء، مربیان و معلمان است.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه تربیت فراهم کردن زمینه‌های رشد و شکوفایی استعدادهای بالقوه در رسانیدن آن به فعلیت است، تصریح کرد: پس مربیان و معلمان ایجاد کننده استعدادها نیستند، بلکه فراهم‌کننده زمینه‌های رشد و شکوفایی فطرت الهی شامل کمال‌گرایی حقیقت‌جویی، زیباطلبی، مسئولیت‌پذیری و مطالبه‌گری است.
ملکی با توضیح اینکه وظیفه ما تقویت، حمایت و هدایت‌گری نوجوانان و جوانان است، متذکر شد: هویت مجموعه‌ای از ویژگی‌ها، خصایص، ارزش‌ها و باورهای یک فرد یا یک کشور است و هویت به‌عنوان سرمایه اجتماعی به دو صورت جسمانی ( بدنی) مثل قهرمانان (ورزشکاران) و دینی مثل ارزش‌ها و اعتقادات است.
وی خاطرنشان کرد: فرهنگ به‌معنی کشت و زرع از نظر لغوی است، اما از نظر اصطلاح بهترین و جامع‌ترین آن تعریف تایلر ۱۸۷۱ است، که معتقد است فرهنگ مجموعه پیچیده‌ای از هنرها، صنایع، فنون، اخلاق و سنن و تمام عادت‌ها و رفتارهاست که فرد از جامعه فرا می‌گیرد و به نسل‌های بعدی منتقل می‌کند.
این استاد دانشگاه بیان کرد: فرهنگ عام ولی خاص است، مثل ازدواج که در همه جوامع وجود دارد و هر جامعه آداب خاص خودش را دارد، فرهنگ متغیر بوده ولی ثابت است، تغییرات فرهنگی مثل لباس، که خیلی کند و آرام است، فرهنگ اجباری، ولی اختیاری مثل حرف زدن، غذا خوردن و لباس پوشیدن است.
وی به انواع فرهنگ‌ها اشاره کرد و اظهار داشت: فرهنگ می‌تواند مادی ملموس و محسوس بوده مثل ابزارها و ابداعات و غیرمادی (معنوی) همان ارزش‌ها و باورها و هویت یک جامعه باشد.
ملکی متذکر شد: خرده فرهنگ به‌معنای جوانه و شاخه‌های یک فرهنگ ملی و عمومی است مثل فرهنگ بازاریان و رانندگان، تغییرات فرهنگ بر اساس نوآوری، مهاجرت، تلفیق و انطباق جمعیت و رهبران سیاسی صورت می گیرد.
وی با اشاره به اینکه قلمرو فرهنگ در حوزه‌های نهادهای دینی، اجتماعی، هنر، جامعه و آداب در رسوم و اساطیر است، عنوان کرد: برای فرهنگ‌سازی (نهادینه کردن) به دو عامل مهم قانون و آموزش نیاز داریم، برای مثال برای فرهنگ‌سازی کمربند ایمنی نیاز به جریمه و آموزش خطرات تصادف در صورت عدم بستن کمربند ایمنی وجود دارد.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: تربیت با فرهنگ یک رابطه معنادار مستقیم و مثبت دارد، به‌طوری‌که شکوفایی و اعتلای فرهنگی را در جامعه دربرخواهد داشت و فرهنگ صحیح در تربیت نونهالان به‌عنوان آینده‌سازان جامعه تأثیرگذار و اثربخش خواهد بود، تربیت درست بر مبنای فطرت الهی در خرده فرهنگ‌ها، عدم افراط و تفریط در قلمرو و گسترده فرهنگ در حوزه‌های مختلف مفید و اثربخش خواهد بود، وظیفه مسئولان سیاست‌گذاری و بهینه‌سازی امکانات و تسهیلات آموزشی و پرورشی بوده و وظیفه مربیان، معلمان و اولیاء همگرایی و همسویی با برنامه‌ریزان تعلیم و تربیت است.
انتهای خبر/