حضرت ام‌البنین(س) بانویی که حماسه‌ساز کربلا را تربیت کرد

عقیل، فاطمه کلابیه را برای حضرت برگزید که قبیله و خاندانش، بنی کِلاب، در شجاعت بی‌مانند بودند، و حضرت علی علیه‌السلام نیز این انتخاب را پسندید.

روز اولی که ام‌البنین علیها‌السلام پا در خانه علی علیه‌السلام گذاشت، حسن و حسین علیهم‌السلام مریض بوده و در بستر افتاده بودند. عروس تازه ابوطالب، به محض آن که وارد خانه شد، خود را به بالین آن دو عزیز عالم وجود رسانید و هم چون مادری مهربان به دلجویی و پرستاری آنان پرداخت.

 

فاطمه کلابیه، بعد از گذشت مدتی از زندگی مشترک با علی علیه‌السلام، به امیرالمؤمنین پیشنهاد کرد که به جای «فاطمه»، که اسم قبلی و اصلی وی بوده، او را ام‌البنین صدا زند تا فرزندان حضرت زهرا علیهاالسلام از ذکر نام اصلی او توسط پدرشان، به یاد مادر خویش، فاطمه زهرا علیها‌السلام نیفتند و در نتیجه، خاطرات گذشته، در ذهن آن‌ها تداعی نگردد و رنج بی‌مادری آن‌ها را آزار ندهد.

ام‌البنین بر آن بود که، در زندگی جای خالی حضرت زهرا علیها السلام را برای فرزندان ایشان پر کند؛ مادری که در اوج شکوفایی پژمرده شد و آتش به جان فرزندان خردسال زد و فرزندان فاطمه زهرا علیها‌السلام در وجود این بانوی پارسا، مادر خود را می‌دیدند و رنج فقدانِ مادر را کمتر احساس می‌کردند.

 

ام‌البنین علیها‌السلام، فرزندان دختر گرامی رسول خدا صلی الله علیه و آله را بر فرزندان خود مقدّم می‌داشت و بخش عمده محبت و علاقه خود را متوجه آنان می‌کرد و آن را فریضه‌ای دینی می‌شمرد؛ زیرا خداوند متعال در کتاب خود، همگان را به محبت آنان دستور داده است.

ثمره زندگی مشترک ام‌البنین علیها‌السلام با حضرت علی علیه‌السلام، چهار پسر بود که به دلیل داشتن همین پسران، او را ام البنین، یعنی مادر پسران می‌خواندند. نام فرزندان ایشان به ترتیب عبارتند از: قمربنی هاشم حضرت ابوالفضل العباس علیه‌السلام ، عبداللّه، جعفر و عثمان.

فرزندان ام‌البنین همگی در کربلا به شهادت رسیدند و نسل ایشان از طریق عُبیداللّه فرزند حضرت ابوالفضل علیه‌السلام ادامه یافت.

 

با شهادت چهار فرزند ام‌البنین علیها‌السلام در کربلا، این بانوی شکیبا، به افتخار مادر شهیدان بودن نائل آمد و درکنار همسر شهید بودن، افتخاری دیگر بر صفحه افتخاراتش افزوده شد.

وقتی خبر شهادت فرزندانش به او رسید، سرشک اشک از دیده فرو ریخت و با روحیه‌ای قوی در اشعاری گفت: «ای کسی که فرزند رشیدم عباس را دیدی که همانند پدرش بر دشمنان تاخت، فرزندان علی علیه‌السلام همه شیران بیشه شجاعتند. شنیده‌ام بر سر عباس عمود آهنین زدند، در حالی که دست‌هایش را قطع کرده بودند؛ اگر دست در بدن پسرم بود، چه کسی می‌توانست نزد او آید و با او بجنگد؟»

 

ام البنين گفت: فرزندان من و آنچه در زير آسمان است، فداي حسينم باد!

به گفته علامه مامقاني، اين شدت علاقه، كاشف از علو مرتبه او در ايمان، و قوت معرفت او به مقام امامت است كه شهادت چهار جوان خود را كه نظير ندارند در راه دفاع از امام زمان خويش سهل می‌شمارد.

به هر حال، فقدان فرزندانش او را متأثر و ناراحت كرده بود، چنانكه وقتی حضرت زينب(س) سپر خونين حضرت عباس را به عنوان يادگاری به ام‌البنين نشان داد، وی تا آن را ديد چنان دلش سوخت كه نتوانست تحمل كند و بی‌هوش بر زمين افتاد.

وی هر روز برای فرزندش عباس نوحه سرايی می‌كرد و فرزند او عبيد الله را نيز به همراه خود می‌آورد. مردم مدينه برای شنيدن نوحه او گرد می‌آمدند و به سبب جانسوز بودن نوحه سرايی او همگی اشك می‌ريختند. بايد گفت، آمدن ام‌البنين به بقيع نوعی انقلاب بر ضد بنی‌اميه و آگاهی مردم از ژرفای مصيبت بود.

 پس از آگاهی از جريان عاشورا و شهدای آن واقعه، ام‌البنين مجلس سوگواری و مصيبت در خانه‌اش برپا كرد. 

زنان بنی‌هاشم در آن جا گرد آمدند و برای امام حسين( ع) و خاندانش گريه كردند.

 

کارشناس حوزه علمیه خدیجه کبری (س)/ زهرا اسماعیلی