شناخت دقیق از گسل‌ها و وضعیت لرزه خیزی منطقه طارم در شکل گیری و توسعه شهری آن اهمیت دارد

به گزارش موج رسا; به نقل از روابط عمومی راه و شهرسازی استان زنجان محمد رضا ابراهیم پور با اشاره به تدابیر ویژه در کشورهای زلزله خیز جهت به حداقل رساندن میزان صدمات و خسارات، گفت: مقاوم سازی لرزه‌ای سازه‌های موجود یکی از موثرترین روش‌ها برای کاهش خطر زلزله است.

وی ساختمان‌ها را از مهم‌ترین و اصلی ترین المان‌های آسیب پذیر در مقابل زلزله برشمرد و خواستار رعایت اصول ایمنی در ساخت وسازها شد.

کارشناس ارشد شبکه شتابنگاری زلزله کشور، اظهار داشت: قرار گرفتن شهرها بر روی گسل یا حتی نزدیک بودن به آن، احتمال ویرانی را چند برابر بیشتر می‌کند، بنابراین باید با رعایت اصول مهندسی و استانداردهای لازم، ایمنی سازه‌ها را در چنین مناطقی افزایش داد و جان و مال مردم را حفظ کرد.

ابراهیم پور تاکید کرد: با توجه به زمین لرزه‌های صورت گرفته در بخش قره پشتلو در سال گذشته یک دستگاه شتابنگار دیجیتال در دهستان سهرین جهت پایش دقیق‌تر و وسیع‌تر منطقه نصب و راه اندازی شد و همچنین دستگاه شتابنگار برخط شهر ارمغانخانه در مهرماه ۱۳۹۹ در بخشداری قره پشتلو در این شهر نصب و راه اندازی شده بود.

وی گفت: جلوگیری از وقوع زلزله امری محال و دور از تصور است و تاکنون بشر نتوانسته چاره‌ای برای آن بیندیشد اما چند سالی است که کشورهای زلزله خیز مانند ژاپن سیستم شهرسازی خود را تغییر داده و با ساخت بناهای مقاوم در برابر زمین لرزه به میزان قابل توجه میزان مرگ و میرها و خسارات مالی را کم کرده‌اند.

کارشناس ارشد شبکه شتابنگاری زلزله کشور، ابراز داشت: گسل ارمغانخانه- سهرین به طول ۷۰ کیلومتر این گسل با امتداد شمالی- جنوبی از مجاورت دو منطقه ارمغانخانه و سهرین عبور می‌کند و با گذر از غرب شهر زنجان به گسل زنجان برخورد می‌کند.

ابراهیم پور با بیان اینکه ویژگی‌های هندسی سطح زمین در این منطقه حاکی از محدود شدن فعالیت تکتونیکی آن به گسل زنجان است‌، به‌گونه‌ای که در دشت‌های جنوبی زنجان‌رود، اثری از فعالیت آن دیده نمی‌شود.

وی تصریح کرد: گسل ارمغانخانه _ سهرین با عبور از رودخانه سارمساقلو به طرف زنجان‌رود از گسل پیشانی جبهه کوهستان فاصله می‌گیرد و گسل ارمغانخانه را از جبهه کوهستانی در ارتفاعات شمالی زنجان خارج و وارد دشت می‌شود. که شواهد وجود این گسل در محل ورودی شهر، از طرف جادۀ قدیم زنجان- تبریز کاملاً مشخص است.

کارشناس ارشد شبکه شتابنگاری زلزله کشور، داشتن یک شبکه متراکم از ایستگاههای شتابنگار و لرزه نگار را مهمترین ابزار ثبت ومطالعه زمین لرزها دانست وافزود: در این راستا مرکز تحقیقات راه مسکن و شهرسازی با خرید ۸۰۰ دستگاه شتابنگار نسل چهارم از سال ۱۳۹۷ در صدد توسعه و بروز رسانی شبکه شتابنگاری در سطح کشور است.

ابراهیم پور ضمن تشکر جهت همکاری و هماهنگی ادارات راه و شهرسازی استان‌ها و مجموعه مدیریت بحران استان‌ها، آماده سازی زیر ساخت ایستگاههای شتابنگار را جهت توسعه و راه اندازی شبکه شتابنگاری آنلاین را ضروری دانست.

وی با بیان اینکه ضرورت راه‌اندازی سامانه پاسخ سریع، شناسایی و تعیین حریم گسل‌های استان و ضوابط اجرای آئین‌نامه ۲۸۰۰ در استان، کمک مهمی در کاهش آسیب و تاب آوری شهرها در مقابل با مخاطراتی، مانند زلزله و زمین لغزش در کشور خواهد کرد.

کارشناس ارشد شبکه شتابنگاری زلزله کشور بیان داشت: اولین دستگاه شتابنگار زلزله در شهر ارمغانخانه در ۱۵ شهریور ۱۳۷۶ در مخابرات این شهر نصب و راه اندازی شده و همچنین با توجه به مطالعات زمین شناسی ساختگاهی با استفاده از روش آزمایش ژئوسایزمیک در این منطقه سرعت موج برشی در این ایستگاه ۷۶۳ است.

کارشناس ارشد شبکه شتابنگاری زلزله کشور، بر لزوم و شناسایی حریم شهرها و تبیین توسعه آنها با توجه به شکل زمین ساختی آنها اشاره کرد و گفت: شناخت دقیق از گسل‌ها و وضعیت لرزه خیزی منطقه طارم در شکل گیری و توسعه شهری آن بسیار حائز اهمیت است.

محمدرضا ابراهیم پور در دوره برگزاری وبینار آموزشی در برابر مخاطرات با رویکرد زلزله، با اشاره به لزوم و شناسایی حریم شهرها و تبیین توسعه آنها با توجه به شکل زمین ساختی آنها، گفت: شناخت دقیق از گسل‌ها و وضعیت لرزه خیزی منطقه طارم در شکل گیری و توسعه شهری آن بسیار حائز اهمیت است.

وی ابراز داشت: ابعاد وسیع خسارات و تلفات ناشی از پدیده زلزله در شهرها و روستاها سبب شده پژوهش‌های کاربردی گسترده‌ای در زمینه بهینه کردن ایمن سازی این مناطق انجام گیرد.

کارشناس ارشد شبکه شتابنگاری زلزله کشور، گفت: روش‌های مقابله با بلایای طبیعی و ایمن سازی مناطق شهری و روستایی، افزایش کارایی روش‌های مقابله با بلایای طبیعی در این مناطق ضروری است.

ابراهیم پور تاکید کرد: در این راستا مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی به عنوان متولی شبکه شتابنگاری زلزله کشور در صدد توسعه شبکه شتابنگاری آنلاین در استان زنجان، قدم برداشته است که با پیگیری‌های صورت گرفته توسط اداره کل راه و شهرسازی، مدیریت بحران استانداری استان زنجان، اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان، آماده سازی زیر ساخت پنج ایستگاه شتابنگار در دستور مسئولین اجرایی استان قرار گرفته است.

وی افزود: فاز اول توسعه شبکه شتابنگاری برخط در شهرهای زنجان، ابهر، آب بر, سلطانیه، ماه نشان، ارمغانخانه، درسال ۱۳۹۹ نصب و راه اندازی این شهرها عملیاتی شده است.

کارشناس ارشد شبکه شتابنگاری زلزله کشور، با بیان اینکه تاکنون ۲۸ ایستگاه شتاب‌نگار زلزله در استان زنجان نصب شده‌است، بیان داشت: با پیگیری مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی، مدیریت بحران استانداری و اداره کل راه و شهرسازی استان تعداد پنج ایستگاه شتابنگار برخط دیگر در شهرهای قیدار، زرین آباد، چورزق، گیلوان، سلطان آباد, تا ۱۵ تیرماه نصب و راه اندازی خواهد شد، که با آماده سازی زیر ساخت ایستگاه شتابنگار در شهر گیلوان توسط اداره کل راه و شهرسازی استان این دستگاه راه اندازی و مورد بهربرداری قرار گرفت.

ابراهیم پور تاکید کرد: کشور ایران در غرب آسیا دارای بزرگترین شبکه شتاب‌نگاری ثبت زمین لرزه است و در این میان تنها کشور ترکیه با بیش از ۵۰۰ ایستگاه شتاب نگاری در این عرصه فعال است.

وی در خصوص نحوه عملکرد این سامانه اشاره کرد و گفت: امواج رادیویی با سرعتی بیشتر نسبت به امواج زلزله منتقل می‌شود، بنابراین می‌توان قبل از رسیدن امواج زلزله به منطقه هدف، به کمک امواج رادیویی هشدار زلزله را به مناطق دورتر اعلام کرد.

کارشناس ارشد شبکه شتابنگاری زلزله کشور، تصریح کرد: البته زمان هشدار، به الگوریتم مورد استفاده در سامانه هشدار سریع نیز وابسته است، به طور کلی در سامانه‌های هشدار سریع از دو الگوریتم برجا (تک ایستگاهی) و ناحیه‌ای (شبکه لرزه‌ای) استفاده می‌شود.

ابراهیم پور با اشاره به اینکه شعاع عملکرد این دستگاه تا چند ۱۰۰ کیلومتر است، گفت: همچنین این دستگاه بعد از وقوع زلزله با ارائه میزان شتاب به استفاده از نقشه‌های لرزش (Shake Map) به مدیریت بحران در مناطق مختلف کمک خواهد کرد، بدین صورت که با تهیه نقشه در هر منطقه‌ای که شتاب بیشتر باشد قطعاً خرابی در آن منطقه نیز بیشتر است.

وی، سامانه‌های هشدار پیش هنگام و پاسخ سریع را مهمترین ابزار مدیریت بحران اعلام کرد و یادآور شد: اهمیت این سامانه‌ها به‌قدری است که امروزه کشورهای لرزه خیز و پیشرفته جهان قدم‌های بسیار مهمی را در طراحی و اجرای آن‌ها در شهرها و مناطق مهم و پرجمعیت برداشته‌اند و در این میان در کشور ما نیز ضرورت راه اندازی این قبیل سامانه‌ها در شهرهایی مانند تهران، تبریز، مشهد، کرمان، شیراز، کرج، اهواز، کرمانشاه، بندرعباس، قزوین و سایر شهرهای لرزه خیز اجتناب ناپذیر است.

کارشناس ارشد شبکه شتابنگاری زلزله کشور، با بیان این‌که ماهیت این دستگاه‌ها سنجش ابعاد حوادث زلزله و خسارات ناشی از آن است، افزود: سرعت در انتقال اطلاعات مربوط به شتاب زلزله به مراکز مدیریت بحران، زمینه افزایش سرعت عمل مسئولان مدیریت بحران و گسیل نیروهای امدادی به مناطق زلزله واقع شده در جای کشور را فراهم می‌کند.

ابراهیم پور درخصوص اهم کاربرد این دستگاه عنوان داشت: طبق ضریب آیین نامه ۲۸۰۰ مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی شتاب و لرزه منطقه وقوع زلزله توسط این دستگاه ثبت می‌شود و در مهندسی زلزله، تحلیل سازه‌ها و شناخت زمین شناسی مناطق جهت ساخت و ساز اصولی کاربرد دارد.//ک