عدالت آموزشی گمشده دانش آموزان شهرستان‌ها/ نبود عدالت آموزشی در حوزه نرم‌افزاری مهم‌ترین چالش آموزش و پرورش
به گزارش موج رسا; یکی از مهم‌ترین و استراتژیک ترین مسئله در نظام آموزشی کشورهای مردم‌سالار، عدالت آموزشی است به‌طوری‌که تمام دانش آموزان آن نظام بدون هیچ‌گونه تبعیضی از خدمات آموزشی یکسان و مناسب و متناسب برخوردار شوند.
در سند تحول آموزش‌وپرورش یکی از راهبردهای اصلی، بسط و گسترش عدالت آموزشی قرار داده‌شده است.
در یک جامعه متعالی و پویا و کشوری که به عدالت آموزشی دست‌یافته است، راه کوتاه‌تری را برای دست‌یابی به عدالت‌های اجتماعی و مدنی در پیش دارد.
شکاف طبقاتی در امر آموزش
اگر نظام آموزشی کشور جوامع مردم‌سالار نتواند عدالت آموزشی خود را تعمیم دهد به‌مرور شکاف طبقاتی و فاصله‌های طبقاتی در امر آموزش نیز کار خود را خواهد کرد و نارضایتی و ناهنجاری در سیستم‌ها را به وجود خواهد آورد. بنابراین هرچه عدالت آموزشی با مشکل مواجه باشد و یا سیر معکوس داشته باشد جامعه با مشکل مواجه می‌شود ولی اگر عدالت آموزشی تامیم پیدا کند و برای گسترش و بسط آن توسط متولیان امر آموزش هم‌اندیشی شود قطعاً به پایداری اجتماع و پیشرفت آن با تربیت نیروهای کار مناسب جامعه پیشرفت و توسعه خود را بهتر از قبل خواهد داشت.
عدالت از نظر افراد مختلف متفاوت است و نمی‌توان به‌هیچ‌وجه هیچ یک از تعاریف را به طور کامل رد کرد و کمتر اندیشمندی وجود دارد که به موضوع عدالت در جوامع نپرداخته باشد و محورهای آن و معنای آن را شرح نداده باشد.
در حوزه آموزش‌وپرورش شاید بتوان گفت وجود تعادل و توازن در فرصت‌های یادگیری و استفاده از امکانات مناسب یکی از مصادیق عدالت آموزشی باشد که امروزه به دلایل مختلف دانش آموزان به فراخور محل تحصیل خود در استفاده از این فرصت‌ها و امکانات شرایط یکسانی را ندارند.
عدالت آموزشی نیز به این معنا نیست که تمامی دانش آموزان بااستعدادهای مختلف باید یک سهمیه و یارانه آموزشی دریافت نمایند بلکه هر دانش‌آموز به میزان استعداد و توانایی خود باید از امکانات آموزشی در جهت شکوفایی استعدادهای خود استفاده کند.
تقسیم نا مناسب امکانات سخت افزاری
هر دانش‌آموز به فراخور توانایی‌های خود باید فرصت یادگیری داشته باشد و تا آنجایی که فرصت و استعداد او اقتضا می‌کند باید رشد نماید و به دلیل فاصله زمانی و مکانی خود از مرکز شهر یا پایتخت نباید از امکانات آموزشی چه به‌صورت سخت‌افزاری و چه نرم‌افزاری محروم شود.
اگر آموزش‌وپرورش بتواند چنین فضای آموزشی را در کشور و مراکز استان‌ها به وجود آورد در راستای سند تحول و عدالت آموزشی قدم بر خواهد داشت اگرچه سرعت آن کم باشد ولی حرکت روبه‌جلو همیشه تأثیرات خود را خواهد داشت.
اگر در فضای امروز آموزش‌وپرورش بخواهیم عدالت آموزشی را دنبال کنیم باید در مرحله اول شاهد یک بی‌عدالتی در امکانات سخت افزاری باشیم یعنی تقسیم نامتناسب امکانات آموزشی در استان‌ها و مراکز استان‌ها.
به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌های اولیه در برخی از شهرستان‌ها و روستاها که در طول زمان تقسیم امکانات و ثروت از طرف دولت‌ها به‌صورت درست صورت نگرفته است؛ اگر نخواهیم همه‌چیز را مساوی تقسیم کنیم و برای جبران عقب‌ماندگی برخی از محل‌ها اعتبارات ویژه‌ای در نظر نگیریم کار از کار خواهد گذشت.
متأسفانه عدم تقسیم منابع در استان زنجان نه‌تنها معطوف به امکانات آموزشی، بلکه حتی رشد استان زنجان از سمت شرق و غرب متفاوت است و بخشی از شهر که ساکنان آن بخش ازنظر مالی توانمندتر هستند رشد بهتری در تمامی امکانات رفاهی، تفریحی، اداری و... دارد.
متأسفانه حتی در استان زنجان رشد امکانات و تجمع امکانات در مرکز استان و شهرستان‌ها متفاوت است و شهرستان‌ها با فقر نسبی، نسبت به مرکز استان زنجان مواجه هستند.
کمبود امکانات نرم افزاری در شهرستان ها
متأسفانه کمبود مدارس در سطح استان یکی از مسائل و چالش‌های مهم است که مجموعه آموزش و پروش با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند و همین مشکل عدالت آموزشی را دچار خدشه می‌کند و اگر در کنار این امر کم بود معلمان را نیز اضافه کنیم وضعیت اسفناک آموزش و پروش را درک خواهیم کرد؛ اگرچه مسئولان تأکید می‌کنند که این مشکلات مدیریت‌شده است و دانش آموزان مشکلی در این حوزه نخواند داشت اما باید به این امر توجه داشت که شاید در حوزه سخت‌افزاری آموزش و پروش بتواند منابع و داشته‌های خود را مدریت کند و دانش آموزان با کمترین کمبودها مواجه شوند اما این تراکم دانش‌آموزی در مدارس و دو شیفت شدن مدارس بهره‌مندی دانش آموزان را در حوزه نرم‌افزاری دچار مشکل خواهد کرد.
یکی از مهم‌ترین مشکلات دانش آموزان در حوزه نرم‌افزاری بهره‌مندی از معلمان خبره و توانمندی است که در حال تدریس هستند.
تراکم کاری معلمان موجب کاهش کیفیت آموزش می‌شود و این یکی از مهم‌ترین مشکلات حوزه دانش‌آموزی است.
متأسفانه کمبود معلم در شهرها موجب خواهد شد تا معلمان کمتری تمایل به حضور در روستاها داشته باشند و این امر نواحی آموزشی به‌غیراز مرکز استان را دچار مشکل خواهد کرد.
این امر موجب می‌شود تا یک معلم در روستا چندین کلاس را پوشش دهد و کیفیت آموزشی به‌شدت در این محل‌ها کاهش پیدا کند.
اگرچه کمبود امکانات مادی و سخت‌افزاری به نحوی قابل مدیریت است اما اکنون‌که آموزش و پروش با برگزاری کلاس‌ها و فعالیت مدارس مواجه نیست می‌تواند طرح‌های مختلف را بررسی کند این مشکلات را مدریت کند تا در مهرماه دچار مشکلات مختلفی به‌خصوص در حوزه نرم‌افزاری نشود.
محمد کریمی
انتهای خبر/