مصرف فرآورده‌های لبنی سنتی احتمال ابتلا به بیماری تب مالت را افزایش می‌دهد/ تب مالت در کمین دام و انسان
محمد باقر حاج کاظمی در گفت‌وگو با خبرنگار موج رسا; اظهار داشت: بیماری تب مالت یا بروسلوزیکی از بیماری های عفونی قابل انتقال بین انسان و دام است و این بیماری در تمام فصول سال وجود دارد، اما تظاهرات انسانی آن در بهار و پاییز به علت همزمانی با زایش یا شیردهی دامها بیشتر مشاهده می‌شود.
وی افزود: این بیماری همواره از دو بعد اقتصادی و بهداشتی مورد توجه قرار گرفته است. دام‌های مبتلا به بروسلوز ممکن است در اولین دوره آبستنی دچار سقط جنین شوند که در هنگام سقط و تا مدتی پس از آن، با دفع ترشحات به شدت آلوده رحمی، باعث آلودگی محیط، مزارع و مراتع می شوند که این موضوع خود زمینه آلودگی را برای سایر حیوانات گله و نیز انسان فراهم می‌سازد. دفع دوره ای باکتری بروسلا از طریق شیر حیوانات و هم چنین از طریق ترشحات رحمی در دام های فاقد علائم بالینی، مخاطرات فراوانی را برای سایر دام ها و نیز انسان در بردارد.
راه های انتقال بیماری به انسان
مدیرکل دامپزشکی استان زنجان با بیان اینکه بیماری تب مالت به چند طریق به انسان منتقل می‌شود، گفت: یکی از مهترین راه‌های انتقال استفاده از محصولات لبنی خام است چراکه این میکروب ممکن است در شیر حیوانات آلوده، بستنی، کره و پنیر های غیر پاستوریزه وجود داشته باشد و در صورت مصرف این محصولات به انسان منتقل شود. همچنین این باکتری می‌تواند از طریق گوشت خام آلوده نیز انتقال یابد.
وی ادامه داد: استنشاق باکتری نیز یکی دیگر ار روش‌های انتقال به انسان است چراکه باکتری بروسلا به راحتی در هوا پخش شده و در صورت استنشاق هوای آلوده به این باکتری، می تواند به انسان انتقال یابد. که در این شرایط دامداران و پرسنل کشتارگاه های دام در معرض آلودگی خواهند بود.
حاج کاظمی روش سوم انتقال بیماری تب مالت به انسان را تماس مستقیم با خون، اسپرم یا جنین حیوان آلوده عنوان کرد و گفت: احتمال ابتلا به بیماری، بخصوص در افرادی که بیش از حد با حیوانات و لاشه آنها در ارتباط هستند، بالاتر است و همچنین در صورت وجود زخم‌های باز روی پوست احتمال انتقال، چندین برابر می‌شود.
نشانه‌های بیماری تب مالت
وی با بیان اینکه نشانه‌های بیماری تب مالت در انسان بسیار زیاد و عواقب آن گاهی بسیار وخیم است، تصریح کرد: اما در دام نشانه‌های واضحی (به جز سقط جنین موردی آن هم در شکم اول ندارد) و در اغلب اوقات دام آلوده به بروسلوز پرورش عادی خود را داشته و به تولید ادامه می دهد. به همین خاطر در بسیاری از موارد از این بیماری در دام از دید دامدار و حتی دامپزشک مخفی می ماند. و این بی علامت بودن بیماری در دام منشا خسارات عدیده اقتصادی در دام و مشکلات بهداشتی برای انسان است.
مدیرکل دامپزشکی استان زنجان خاطر نشان کرد: در بسیاری از موارد مشکوک شدن به بیماری و تشخیص بیماری در دام متعاقب تشخیص بیماری در انسان و پس از بررسی‌های اپیدمیولوزیکی و پیگیریهای تماس‌های فرد با دام ها یا مصرف فرآورده‌های لبنی غیر پاستوریزه است.
اقدامات کنترلی اداره کل دامپزشکی استان
وی گفت: مراقبت فعال و غیر فعال بیماری، انجام آزمایشات روی جنین های سقط شده جهت تشخیص عامل بیماری، ارزیابی سرمی جهت بررسی تاثیر واکسن، پایش بیماری از طریق آزمایش شیر، مراقبت‌ها و اقدامات تشدیدی کنترل بیماری در دامها در کانون های تب مالت انسانی، اقدامات آموزشی و ترویجی برای دامداران، واکسیناسیون دامها، تست و کشتارموارد مثبت در دامداریهای تحت پوشش، همکاری و هماهنگی با دانشگاه علوم پزشکی و مرکز بهداشت زنجان، آموزش و ترویج دامداران، رعایت مقررات بهداشتی و قرنطینه ای، واکسیناسیون، تست و کشتار موارد مثبت در گاوداری‌های صنعتی می‌تواند در پیشگیری از بیماری مثمر واقع شود.
توصیه‌ها
حاج کاظمی با بیان اینکه برخی توصیه‌ها می‌تواند در پیشگیری از بیماری در جمعیت‌های انسانی و حیوانی بسیار موثر باشد، تاکید کرد: همکاری حداکثری دامداران با اکیپ‌های واکسیناسیون یک اقدام ریشه ای در پیشگیری از بیماری در دام ها است. ذکر این نکته لازم است که واکسیناسیون در مورد این بیماری محدود به دوران قبل از بلوغ در گوسفند و بز است. استفاده از دستکش و لباس کار مخصوص دامداری، ضدعفونی کردن محل زایمان دام بعد از زایمان، جداسازی دام‌های سقط کرده از سایر دامها، دفن بهداشتی جنین سقط شده و ترشحات آلوده در عمق ۲ متری زمین، پاکسازی روزانه محل نگه‌داری دامها و گندزدایی دوره‌ای کف و دیوارهای دامداری، مخصوصا عدم تغذیه سگ‌ها با جنین سقط شده به جهت جلوگیری از پخش شدن بیماری، گزارش سقط به ادارات دامپزشکی بسیار موثر در کنترل بیماری خواهد بود.
وی با تاکید بر استفاده از شیر و محصولات لبنی پاستورزه و بهداشتی افزود: عدم مصرف لبنیات و مخصوصا به اصطلاح لبنیات سنتی و بستنی سنتی و غیر پاستوریزه تاکید می شود.
وی ادامه داد: عدم کشتار غیر مجاز، کشتار دام در کشتارگاه، نگه‌داری گوشت به مدت ۲۴ ساعت در یخچال و عدم مصرف جگر و گوشت نیم پز مهمترین راه های پیشگیری از بیماری در انسان و دام است./ب
انتهای خبر/